ککومک به صورت لکههای مسطح، کوچک ۱ تا ۲ میلیمتری و قهوهای رنگ است که در افراد دارای پوست روشن، موی بلوند یا قرمز و چشمهای آبی، سبز یا خاکستری به وجود میآید. این لکهها معمولا در اوایل عمر هر فرد بر روی پوست او ظاهر میشوند و معمولا تعداد آنها در تابستان زیاد میشود و در زمستان به خودیخود کمرنگتر یا محو میشوند. ککومک معمولا بعد از سنین ۴۰ تا ۴۵ سالگی برطرف میشود. در این مقاله دکتر مریم ملکی متخصص پوست و مو، روشهای موثر برای مقابله با ککومک صورت را مورد بحث قرار میدهد.
شکل 1 ککومک
علت ایجاد ککومک
ککومک میتواند روی پوست هر فردی با هر رنگ پوستی در اثر تماس با آفتاب ایجاد شود. با این حال شدت و تعداد ککومک به ژنتیک هر فرد بستگی دارد. سلولهای خاصی در پوست وجود دارد که رنگدانهای به نام ملانین تولید میکنند. ملانین (رنگدانه) همان مادهای است که باعث ایجاد رنگ در پوست میشود. وقتی که نور خورشید به پوست بدن میتابد، پوست برای محافظت از لایههای زیرین خود اقدام به تولید مقدار بیشتری از ملانین میکند. در افراد مستعد ککومک سلولهای رنگدانهساز (ملانوسیت) آنها فعالتر هستند و در تماس با تابش آفتاب تولید ملانین بیشتری میکنند. حال اگر این ملانین در یک نقطه بیشتر ساخته شود، منجر به تشکیل ککومک خواهد شد. بنابراین ککومک بر اثر تولید بیش از حد ملانین در یک نقطه ایجاد میشود و تعداد سلولهای رنگدانهساز در حد طبیعی است. علاوهبر آن نور خورشید باعث میشود که ککومکهایی که از قبل در پوست وجود داشتهاند، رنگ تیرهتری پیدا کند. ککومک چیزی نیست جز تجمع ملانین در یک نقطه از پوست. افراد با پوست تیره نسبت به افراد روشن و بور به نور خورشید حساستر هستند. البته افراد با پوست تیره کاملا هم در برابر اثرات خورشید مقاوم نیستند و علاوهبر ایجاد ککومک حتی میتوانند با تماسهای طولانی آفتاب سوخته هم شوند.
شکل 2 چگونگی ایجاد ککومک
تشخیص ککومک
- ککومک لکههای کمی پررنگتر از پوست هستند که به صورت پراکنده در روی گونهها و بینی بیشتر ظاهر میشوند.
- در تماس با آفتاب پررنگتر و تیره میشوند.
- این لکها میتواند در پشت دستها و سینه نیز ایجاد شود.
- ککمک به خودی خود کاملا بیخطر است.
- ککومک با خال متفاوت است و نباید با هم اشتباه شود. ککومک معمولا سطحی است، عمق زیادی در پوست ندارد و برجستگی روی پوست نیز ندارد. برخلاف ککومک، خالها الزاما در نواحی در معرض آفتاب به وجود نمیآیند و تیرهتر از ککومک هستند، بیشتر آنها از بدو تولد وجود دارند و علت ایجادشان برخلاف ککومک که افزایش میزان رنگدانه است، در واقع افزایش تعداد سلولهای رنگدانهساز است.
- لکههای تیرهای که در زمان بارداری یا در اثر مصرف قرصهای جلوگیری از بارداری بر روی پوست به وجود میآید، تحت عنوان ملاسما یا ماسک بارداری نامیده میشود. قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید باعث میشود که این لکهها هم تیرهتر شوند.
- نوع دیگری از لکههای پوستی نیز وجود دارد که به شکل لکههای صاف و بزرگتر از ککومک، در سنین میانسالی بر روی پوست ظاهر میشود و با عنوان لکههای پیری، لکههای کبدی یا لنتیجینها (لنتیگو) شناخته میشوند. این لکهها برخلاف ککومک در فصل زمستان محو نمیشوند. لنتیگوها نسبت به ککومک تیرهتر هستند، اندازه آنها بیشتر از ۲ میلیمتر است و در نواحی که قبلا دچار آسیب با آفتاب یا آفتاب سوخته شده است، بیشتر دیده میشود.
راههای پیشگیری از ککومک
مطمئنا پیشگیری از ککومک بهتر از آن است که پس از ایجاد به فکر درمان باشیم. بنابراین هر کس آمادگی ژنتیکی برای ایجاد ککومک دارد باید حتما از کرمهای ضدآفتاب استفاده نماید و حتیالامکان زمان قرار گرفتن در معرض تابش اشعههای خورشید را کم کند. به این دلیل که با پرهیز از برخورد تابش نور خورشید به پوست تمایل پوست در ایجاد ککومک کم میشود و خطر ابتلا به سرطانهای پوست نیز کاهش پیدا میکند.
شکل 3 راههای پیشگیری از ککومک
درمان ککومکهایی که از قبل روی پوست ایجاد شدهاند
جهت درمان ککومکهایی که از قبل روی پوست ایجاد شدهاند چند راه مطمئن و موثر وجود دارد:
ککومک یک بیماری ژنتیکی است و در افراد با پوست روشن، چشمهای روشن و موهای طلایی بیشتر شایع است و معمولا درمان قطعی ندارد و مراقبت و پرهیز از عوامل تشدیدکننده ککومک برای همیشه الزامی است.
- استفاده از کرمهای سفیدکننده و ضدلک: ارزانترین راه و راحتترین راه برای رفع ککومک میباشد و با چند ماه استفاده از این کرم میتوانید شدت مشکل خود را کمتر نمایید.
- درمان داروئی: کرم ترتینوئین، کرمهای AHA یا حتی هیدروکینون (میتوان قبل از مصرف داروها ابتدا میکرودرمابرژن انجام داد تا تاثیر داروها چندین برابر بیشتر شود).
- درمان به روش پیلینگ: پیلینگ با داروهائی مانند TCA، گلیکولیک اسید و غیره میتواند در بعضی موراد ککومکها را از بین ببرد. باید در نظر داشت که پیلینگهای شیمیایی برای هر پوستی مناسب نیست و میتواند عوارض هیپرپیگمانتاسیون را به دنبال داشته باشد.
- کرایو: یک نوع انجماد ملایم و خفیف با استفاده از نیتروژن مایع است که میتواند برای درمان ککومک استفاده شود و طی دو هفته ککومک را محو کند، البته این روش ممکن است عوارضی شامل پررنگتر شدن یا ایجاد لک سفید را ممکن است به همراه داشته باشد. به همین علت حتما باید توسط متخصص پوست با تجربه انجام شود.
- درمان با لیزر: چند نوع لیزر، مخصوصا IPL، لیزر Q-switched و لیزر فرکشنال میتوانند ککومکها را به طور موثری روشنتر کنند یا از بین ببرند. این روش نیز مانند روش انجماد یک روش ساده و مطمئن با درصد موفقیت بالا و کمترین درصد ریسک در ایجاد زخم میباشد. در بیمارانی که نوع پوست تیره دارند لیزر باید با احتیاط انجام شود زیرا امکان هیپرپیگمانتاسیون یا تیرهتر شدن محل لیزر وجود دارد و این تغییر رنگ ممکن است تا ماهها باقی بماند.
شکل 4 درمان ککومک
تمام روشهای درمانی و داروهایی که شرکتهای دارویی_بهداشتی تبلیغ میکنند، فقط لکهها را کمرنگتر میکنند و هیچ کدام خاصیت درمان قطعی ندارند.
دکتر مریم ملکی میافزاید در کشورهای اروپایی و آمریکا که نژاد آنها بیشتر ککومکساز هستند، بسیار خوب توانستهاند این مشکل را بپذیرند و به هیچ وجه آن را بیماری تلقی نمیکنند و بیدلیل هم به دنبال درمانهای متعدد نمیروند اما در ایران بیشتر خانمهایی که پوستشان ککومک دارد به توصیههای متخصصان پوست عمل نمیکنند و برای درمان به سراغ محصولات آرایشیـبهداشتی تبلیغ شده میروند.
- تنها توصیه ما این است که برای کمرنگتر شدن لکها و پیشگیری از پررنگتر شدن آنها از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنید.
- در ساعتهای ۱۰ صبح تا ۴ عصر حدالمقدور در محیط بیرون و مقابل آفتاب نمانید و هر ۳ ساعت کرم ضدآفتاب با SPF بالای ۳۰ را به صورت بمالید.
- در استخر، کوه، دریا و به خصوص اگر برای شنا به استخرهای روباز میروید، ضدآفتاب مقاوم به آب را فراموش نکنید.
- پوشیدن دستکش و استفاده از کلاه لبهدار هم الزامی است.
- بعضیها عادت دارند کرم زینکاکساید را به جای ضدآفتاب به کار ببرند که اشتباه است، چون پوشش کامل و خوبی ندارد و هدف ما را از استفاده آن تامین نمیکند. در ضمن پوست را سفید و از منظر زیبایی نامطلوب میکند.
- نکته دیگر این که اگر مراقبت پوست در برابر آفتاب کامل و مناسب نباشد هزینه کردن برای خرید کرمهای لکهبر که پوست را مقطعی روشن میکند یا انجام لیزر خاص که لکها را کمرنگ میکند، بیفایده و مقطعی است چون مشکل ککومک ژنتیکی و درونی است و با تماس با آفتاب دوباره برگشت میکند.
هزینه درمان ککومک
بسته به روش درمانی که پزشک برای شما در نظر میگیرد، هزینه متفاوت خواهد بود.
لطفا از عکسهای قبل و بعد بیماران در گالری عکس دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03116662224
تعداد بازدید از این مطلب: 32916
لطفا از عکسهای قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه