بیماری ویتیلیگو (برص ـ لک و پیس ) یک اختلال تولید رنگدانه است که در آن ملانوسیت ها (سلولهایی که رنگدانه تولید می کنند) در پوست، غشاهای مخاطی (پوشش داخلی دهان، بینی) و شبکیه (لایه داخلی کره چشم) تخریب شده اند. در نتیجه لکه های سفید شیری رنگ در نواحی مختلف بدن ظاهر میشوند. علاوه بر لکه های سفید روی پوست، ممکن است افراد مبتلا به ویتیلیگو سفید شدن زودرس موهای سر، ابروها و ریش را نیز تجربه كنند. افراد با پوست تیره ممکن است متوجه فقدان رنگ در ناحیهای در داخل دهان نیز شوند. دربیماری ویتیلیگو، تنها رنگ پوست تغییر میکند و بافت آن طبیعی است.اولین نشانه بیماری، ظهور لکه های سفید بر روی پوست فرد است که این لکه ها بیشتر از همه در مناطق در معرض نور از قبیل دست ها، پاها، بازوها، صورت و لب ها شایع هستند. نقاط شایع دیگر لکه های سفید عبارتند از نواحی چین دار بدن؛ زیر بغل، کشاله ران و مجاری ورودی بدن؛ اطراف دهان، چشم، پره های بینی، ناف و نواحی تناسلی. در مورد این که چرا برخی از مناطق بدن بیشتر درگیر این بیماری میشوند، تئوری های زیادی وجود دارند از جمله وجود پایانه های عصبی زیاد، بافت استخوانی، غدد عرقی و غیره.اما پذیرفته ترین نظریه در خصوص بیماری ویتیلیگو، خودایمنی علیه سلولهای ملانوسیت (رنگدانه ساز) است که در اثر حمله سلولهای ایمنی و از بین بردن ملانوسیتها ایجاد میشود.
در بدن این افراد آنتی بادی هایی تولید می شود که ملانوسیت های بدن خودشان را تخریب می کنند (در حالت طبیعی، سیستم ایمنی بدن علیه سلولهای خودی وارد واکنش نمی شود). نظریه دیگر در خصوص عامل بیماری ویتیلیگو، خودتخریبی ملانوسیت ها است. بالاخره در گروهی از بیماران سابقه وجود سوختگی های سطحی، عوامل روحی-روانی و اضطراب را از عوامل ایجاد بیماری ذکر می کنند که البته ارتباط آنها به صورت علمی ثابت نشده است.ویتیلیگو میتواند ارثی نیز باشد. کودکانی که یکی از والدین آنها به این بیماری مبتلا هستند، بیش از دیگران در معرض ابتلا قرار دارند. در واقع 30 درصد بیماران، سابقه خانوادگی بیماری ویتیلیگو دارند. با این حال، تنها 5 الی 7 درصد کودکانی که والدین آنها ویتیلیگو دارند به آن مبتلا خواهند شد و در اغلب موارد نمیتوان سابقه فامیلی را در افراد پیدا کرد.
بنظر میرسد که بیماری ویتیلیگو در افرادی که به سایر بیماری های خودایمن مبتلا هستند، شایعتر باشد ( بیماری های خودایمنی بیماری هایی هستند که در آنها سیستم ایمنی شخص علیه بافت ها یا سلول های بدن خود شخص واکنش نشان می دهد). ولی مکانیسم این ارتباط هنوز ناشناخته است. تشخیص بیماری ویتیلیگو بر اساس یافته های بالینی و آزمایشگاهی است. پزشک زمانی بوجود بیماری شک میکند که بیمار از بروز لکه های سفید بخصوص در مناطق در معرض آفتاب شکایت کند. در این صورت پزشک با گرفتن یک شرح حال کامل از بیمار از جمله سابقه فامیلی، سابقه ضربه در محل ایجاد لکه های ویتیلیگو، اضطراب، سابقه وجود بیماری خودایمنی، از نظر بالینی ابتلا به بیماری را در بیمار مورد ارزیابی قرار دهد.انجام بیوپسی پوستی (نمونه گیری از ناحیه درگیر پوست) و مشاهده تخریب کامل سلولهای رنگدانه پوست، تست تشخیصی قطعی در خصوص بیماری است. به همراه انجام این آزمایش لازم است که سایر عوامل زمین های مانند بیماری های خودایمن، کم خونی وخیم و غیره در بیمار مورد بررسی قرار گیرد.هدف اصلی در در مان های رایج ویتیلیگو، بهبود ظاهر پوست است. درمان نیاز به زمان طولانی داشته و معمولا 6 تا 18 ماه به طول می انجامد. انتخاب نوع درمان به تعداد، محل و گستردگی ضایعات بستگی دارد. پاسخ افراد به نوع درمان متفاوت بوده و نمیتوان روش درمانی خاصی را برای همه افراد توصیه کرد.
درمان های رایج بیماری ویتلیگو,برص یا لک و پیس عبارتند از:
درمان دارویی، جراحی و درمان های کمکی بیماری ویتلیگو,برص یا لک و پیس
1.درمان با استروئید موضعی: استروئید موضعی میتواند در برگرداندن رنگ به لکههای سفید کمک کند، بخصوص اگر در مراحل اولیه بیماری شروع شود. درمان باید دست کم تا سه ماه ادامه یابد تا نتیجه دیده شود. این روش ساده ترین و کم عارضه ترین شیوه درمانی است، اما اثر بخشی آن به اندازه روش های درمانی دیگر نیست با این حال در صورتی که بیمار از پمادهای قویتری استفاده کند، شاهد بروز عوارضی در محل مورد استفاده خواهد بود.
2.نوردرمانی پسورالن (PUVA): این روش درمانی که از آن به عنوان درمان با اشعه ماوراء بنفش نیز یاد می شود بیشتر در آمریکا متداول بوده و نسبتا نیز موثر است. هدف اصلی در این روش درمانی نیز افزایش رنگدانه در ضایعات پوستی است اما وقت گیر بوده و باید مراقبت کافی برای جلوگیری از عوارض آن که گاهی شدید هم هست، به عمل آید. در این روش، ابتدا بیمار داروی پسورالن (Psoralen) را به صورت خوراکی و یا موضعی دریافت کرده و سپس در معرض تابش اشعه ماوراء بنفش قرار میگیرد. لازم است همه مراحل در مطب پزشک و زیر نظر متخصص انجام شود تا از عوارض جانبی آن تا حد امکان پیشگیری شود. قرار گرفتن بیمار در معرض نور آفتاب میتواند عوارض درمانی را تشدید نماید. درمان موضعی برای افرادی که تعداد لکههای سفید آنها کم است (کمتر از 20% سطح بدن)، همچنین افراد زیر 2 سال و افرادی که لکه های محدود و مشخص دارند به کار میرود. درمان خوراکی برای مواردی که بیش از 20% سطح بدن درگیر باشد یا افرادی که به درمان موضعی پسورالن پاسخ نمی دهند، بکار میرود.
3.رنگزدایی (Depigmentation) : عبارت است از بی رنگ کردن باقیمانده پوست بدن تا با لکه های سفید همرنگ شود. این روش درمانی برای بیمارانی که حداقل 50 درصد پوست آن ها گرفتار است، توصیه می شود. در این روش رنگ سایر نقاط پوست که سفید نیستند با استفاده از داروهایی مانند Monobenzone از بین برده می شود تا کل بدن شخص به صورت یکنواخت سفید گردد. اما شخصی که به این روش درمان می شود برای همیشه بطور غیر طبیعی نسبت به نور حساس خواهد بود درمان های جراحی:تمام روش های جراحی روش های تجربی هستند، چون اثربخشی و عوارض جانبی آنها به طور کامل مشخص نشده است. پیوند پوست بدن خود فرد (Autologous skin grafting) پیوند پوست با استفاده از ایجاد تاول(Skin grafts using blisters) میکروپیگمانتاسیون (خالکوبی) Micropigmentation (tattoing) کاشتن رنگدانه در پوست پیوند ملانوسیت های خود فرد (Autologous melanocyte transplants)
سلول درمانی در بیماری ویتلیگو,برص یا لک و پیس:
از آنجا که مشکل اصلی بیماران ویتیلیگو، ناکارآمد بودن سلولهای ملانوسیت است . در این شیوه درمانی، ابتدا سلول های ملانوسیت از بیوپسی های بدست آمده از نواحی سالم پوست آن دسته از بیماران مبتلا به ویتیلیگو که پاسخ قابل قبولی برای درمان های متداول ندادهاند به روش آنزیمی تحت شرایط کاملاً استریل جدا و به صورت داخل اپیدرمى تزریق میگردد.در مطالعات مشابه ، معمولاً به همراه تزریق سلول از اشعه ماورای بنفش نیز استفاده می گردد که میتواند برای بیمار عوارض ناگواری همانند سرطان های پوستی را به همراه داشته باشد.
تعداد بازدید از این مطلب: 5055
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه