تکنیک اسکلروتراپی یک روش درمانی است که از آن برای درمان واریس و رگ‌های عنکبوتی استفاده میشود. در این روش یک محلول اسکلروزان به طور مستقیم به درون عروق آسیب‌دیده تزریق میشود که این محلول به مرور طی چند هفته باعث التهاب دیواره داخلی رگ شده و منجر به بسته شدن و چسبیدن دیواره رگ به هم خواهد شد. با گذر زمان رگ‌های واریسی به بافت اسکار تبدیل میشوند و در نهایت از بین میروند. در این مقاله دکتر مریم ملکی متخصص پوست و زیبایی به توضیحاتی در این رابطه می‌پردازد.
شکل 1 تکنیک اسکلروتراپی
واریس چیست؟
واریس نوعی بیماری در رگ‌ها است که باعث گشاد شدن رگ میشود و گردش صحیح خون در آن به درستی انجام نمی‌شود. برخی از آن‌ها به شکل آبی یا سبز، برجسته و پیچ‌خورده یا عنکبوتی و برخی بزرگتر و به شکل طناب از زیر سطح پوست دیده میشوند اما برخی دیگر خیلی عمقی هستند و با چشم دیده نمی‌شوند.
شکل 2 واریس
علت ایجاد واریس چیست؟
ایستادن به مدت طولانی در طول روز و ایجاد فشار، باعث افزایش آسیب به رگ‌های قسمت پایین بدن میشود. واریسی شدن رگ‌ها دلایل متعددی دارد که شامل:
- بارداری
برخی از زنان باردار مبتلا به وریدهای واریسی هستند. بارداری حجم خون را در بدن افزایش می‌دهد اما جریان خون را از پاها به لگن شما کاهش می‌دهد. این تغییرات گردش خون برای حمایت از جنین در حال رشد طراحی شده است اما میتواند عوارض ناخوشایندی در رگ‌های زنان باردار ایجاد کند.
- سن
خطر ابتلا به واریس با سن افزایش مییابد. پیری باعث سست شدن دریچه رگ‌هایی میشود که به تنظیم جریان خون کمک می‌کند. در نهایت، گردش خون به درستی صورت نگرفته و واریس در پاها ایجاد میشود.
- جنسیت
زنان بیشتر در خطر احتمال ابتلا به واریس پا هستند. تغییرات هورمونی در دوران بارداری، پیش از قاعدگی یا یائسگی ممکن است عامل دیگری باشد زیرا هورمون‌های زنان تمایل به آرام کردن دیواره رحم و رگ‌ها دارند.
مصرف داروهای جایگزین هورمونی یا قرص‌های جلوگیری از بارداری نیز ممکن است خطر ابتلا به واریس پا را افزایش دهند.
- سابقه خانوادگی
اگر یکی از اعضای خانواده دارای مشکل واریس باشد، احتمال این که سایر افراد خانواده به این بیماری دچار شوند بسیار زیاد است.
- چاقی و کم‌تحرکی
نداشتن فعالیت جسمانی، چاقی، افزایش وزن یا بارداری میتواند فشار بسیار زیادی را به رگ‌ها وارد کند. در صورتی که شما دچار تغییر در سطح هورمون‌ها شوید یا سن و سال شما بالا رفته است این احتمال وجود دارد که به علت بیماری واریس دچار درد زیادی شوید.
علائم واریس
علاوه‌بر رگ‌های تیره رنگ، بیشتربنفش یا آبی رنگ، رگ‌های پیچ‌خورده و برجسته که به شکل طناب پیچیده‌ای روی پا ظاهر میشود، علائم دیگری ممکن است ایجاد شود مانند:
-
- احساس درد، ضعف یا سنگینی در پاها
-
- سوزش، گرفتگی عضلات و تورم در بخش پایین پاها
-
- دردی که پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت افزایش مییابد.
-
- خارش در اطراف یک یا چند رگ
-
- خونریزی از رگ‌های واریسی
- زخم دردناک در ورید با تغییر رنگ پوست به صورت قرمز رنگ
چه افرادی می‌‌توانند متقاضی درمان با اسکلروتراپی باشند؟
قبل از درمان با اسکلروتراپی شما باید با پزشکی که در زمینه رگ‌های بدن و مشکلات آن‌ها تخصص دارد، مشورت کنید تا شما را ارزیابی کند و به این نتیجه برسد که آیا شما میتوانید متقاضی درمان با اسکلروتراپی باشید یا خیر. جلسه اول مشاوره شامل ارزیابی سیستم عروق بدن، ارزیابی علائم و نشانه‌های شما و بررسی عروق واریسی و تاثیراتی که بر گردش خون دارند، می‌باشد. متخصص عروق براساس شرایط شما به این نتیجه می‌‌رسد که آیا شما به ارزیابی‌ها و معاینات بیشتر نیاز دارید یا خیر که این امر با انجام اسکن اولتراسوند از عروق بدن آغاز خواهد شد.
شکل 3 شرایط متقاضیان درمان با اسکلروتراپی
-
- اگر شما باردار هستید، در دوران شیردهی قرار دارید یا ناتوانی حرکتی دارید، نمی‌‌تواند کاندید انجام اسکلروتراپی باشید و پس از زایمان نیز شما باید حداقل ۳ ماه صبر کنید سپس برای انجام اسکلروتراپی اقدام نمایید.
-
- اگر شما از قرص ضدبارداری استفاده می‌کنید میتوانید متقاضی انجام این روش باشید.
- در صورتی که در گذشته سابقه لخته شدن خون یا DVT را داشته‌اید حتما به پزشک اطلاع دهید. پزشک پس از ارزیابی شرایط شما و بررسی دست و پا و مشخص کردن علت لخته شدن خون به این نتیجه می‌‌رسد که آیا شما میتوانید متقاضی انجام این روش باشید یا خیر. از عروقی که ممکن است در آینده برای جراحی بای‌پس مورد استفاده قرار بگیرند برای تزریق دارو استفاده نخواهد شد مگر آن که عملا غیرقابل استفاده باشند.
مراقبت‌های قبل از انجام اسکلروتراپی چیست؟
قبل از انجام اسکلروتراپی باید مصرف برخی داروها را قطع کنید و از دستوراتی که پزشک به شما می‌دهد، پیروی نمایید. برخی از این نکات به شرح زیر می‌باشند:
-
- تتراسایکلین یا مینوسایکلین که هر دو جزو داروهای آنتی‌‌بیوتیک هستند باید حدود ۷ تا ۱۰ روز قبل یا بعد از اسکلروتراپی قطع شوند زیرا ممکن است باعث تغییر رنگ پوست شوند. از پزشک خود در خصوص سایر داروهای آنتی‌‌بیوتیک که مصرف می‌کنید سوال بپرسید یا از او در خصوص دستورالعمل مربوط به قطع این داروها کمک بگیرید.
-
- از مصرف آسپرین، ایبوپروفن، ژلوفن یا سایر داروهای ضدالتهاب به مدت ۴۸ ساعت قبل و بعد از اسکلروتراپی خودداری کنید زیرا این داروها با عملکرد ماده اسکلروسان تداخل دارند یا آن که باعث افزایش خونریزی میشوند اما مصرف استامینوفن ایرادی ندارد.
-
- پردنیزولون باعث کاهش کارآمدی ماده اسکلروسان میشود. ممکن است نیاز باشد ۴۸ ساعت قبل از انجام اسکلروتراپی این دارو را قطع کنید.
-
- با خود شلوارک بیاورید که در طول درمان آن را بپوشید.
- جوراب واریس به همراه داشته باشید که اگر پزشک به شما اجازه داد پس از درمان جوراب واریس بپوشید.
اسکلروتراپی چگونه انجام میشود؟
اسکلروتراپی، سرپایی و در مطب پزشک انجام میشود و پزشک با استفاده از سوزن بسیار نازک به طور مستقیم به تزریق محلول به درون رگ می‌پردازد. تعداد رگ‌هایی که در هر جلسه درمان میشوند براساس سایز، موقعیت رگ و سطح کلی سلامت بیمار تعیین می‌گردد. هنگامی که دارو به درون رگ تزریق میشود ممکن است شما دچار مقداری درد و ناراحتی شوید و هنگامی که تزریق درون رگ‌های بزرگ بدن انجام میشود شما به مدت یک تا دو دقیقه گرفتگی و درد را احساس خواهید کرد. فرآیند اسکلروتراپی حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول خواهد کشید.
شکل 4 روند انجام اسکلروتراپی
مراقبت‌های پس از درمان اسکلروتراپی چیست؟
پس از انجام اسکلروتراپی میتوانید به انجام فعالیت‌های روزمره خود بپردازید و بهتر است سعی کنید هرچه زودتر شروع به راه رفتن کنید. باید از جوراب واریس استفاده کنید تا عروقی که درمان شده است بهتر به هم فشرده شود. شما باید به مدت ۴۸ ساعت پس از درمان از دستورالعمل و نکات زیر پیروی کنید:
-
- از مصرف آسپرین، ایبوپروفن و سایر داروهای ضدالتهاب خودداری کنید اما میتوانید در صورت نیاز برای تسکین درد از استامینوفن استفاده نمایید.
- از دوش آب داغ یا نشستن در سونا و جکوزی خودداری کنید. باید با آب سردتر از حد معمول دوش بگیرید.
-
- از استفاده از کمپرس داغ یا هرگونه گرما در محل تزریق خودداری کنید.
- از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید و حمام آفتاب اجتناب کنید.
میزان موفقیتکنیک اسکلروتراپی یک روش درمانی است که از آن برای درمان واریس و رگ‌های عنکبوتی استفاده میشود. در این روش یک محلول اسکلروزان به طور مستقیم به درون عروق آسیب‌دیده تزریق میشود
اسکلروتراپی چقدر است؟
طبق ارزیابی‌های انجام شده بین ۵۰ تا ۸۰ درصد از رگ‌هایی که تزریق در آن‌ها انجام شده است با هر جلسه درمان از بین میروند. حدود ۱۰ درصد از افرادی که اسکلروتراپی انجام داده‌‌اند به هیچ عنوان درمان بر روی آن‌ها تاثیری ندارد که در این شرایط پزشک روش‌های درمانی مختلف از قبیل لیزردرمانی یا استفاده از انواع دیگر محلول اسکلروزان را پیشنهاد می‌دهد. به طور کلی رگ‌های عنکبوتی طی مدت ۳ تا ۶ هفته از بین میروند و رگ‌های واریسی بزرگتر پس از ۳ تا ۴ ماه به درمان جواب می‌دهند. در صورتی که رگ‌ها به درمان پاسخ دهند معمولا دوباره برنمی‌گردند اما این احتمال وجود دارد که با گذر زمان رگ‌های واریسی جدید به وجود آید که در صورت نیاز شما میتوانید مجددا تحت درمان قرار بگیرید.
مشاهده فیلم نتیجه و میزان موفقیت اسکلروتراپی
عوارض جانبی اسکلروتراپی چیست؟
عوارض جانبی اسکلروتراپی شامل موارد زیر است:
- عروق واریسی بزرگی که تحت درمان قرار گرفته‌اند ممکن است سفت و توده‌مانند شوند.
-
- نقاط برجسته و قرمزی که در محل تزریق به وجود می‌‌آید معمولا طی مدت چند روز از بین میروند.
-
- لکه‌های نقطه‌ای یا خطوط قهوه‌ای رنگی ممکن است در محل تزریق به علت نشت خون از رگ‌هایی که درمان شده‌اند به وجود آیند. در اکثر موارد این لکه‌ها طی مدت ۳ تا ۶ ماه از بین میروند اما در پنج درصد از موارد طولانی مدت ماندگار هستند و باید از روش لیزر جهت رفع آن‌ها استفاده کرد.
-
- احتمال بروز کبودی در اطراف محل تزریق وجود دارد که ممکن است چند روز تا چند هفته باقی بماند.
-
- احتمال به وجود آمدن عروق خونی کوچک جدید در محل درمان وجود دارد که به این وضعیت شعله‌ورشدگی گفته میشود و ممکن است از چند روز تا چند هفته باقی بماند اما به طور کلی باید طی مدت چند ماه از بین برود و معمولا پس از آن شما به درمان بیشتری نیاز نخواهید داشت.
- در برخی موارد احتمال بروز واکنش آلرژیک به ماده اسکلروزان وجود دارد ولی به ندرت یک مشکل جدی و حاد است. واکنش آلرژیک با علائم و نشانه‌هایی از قبیل تورم و خارش همراه است.
برای درمان واریس به چند جلسه اسکلروتراپی نیاز داریم؟
تعداد جلسات مورد نیاز برای درمان اسکلروتراپی در همه بیماران یکسان نیست و به وسعت واریسی بودن رگ‌ها یا وجود رگ‌های عنکبوتی بستگی دارد. معمولا یک جلسه درمان برای از بین بردن رگ‌های واریسی کافی است اما برای درمان برخی از انواع خاص رگ‌های واریسی بیمار به ۳ تا ۶ جلسه درمان نیاز خواهد داشت.
اسکلروتراپی برای درمان چه نوع رگ‌هایی مناسب است؟
اسکلروتراپی به غیر از رگ‌های واریسی میتواند به حذف رگ‌های عنکبوتی قفسه سینه، رگ‌های آبی و رگ‌های کوچک سایر نقاط بدن بپردازد. اگرچه گاهی اوقات از اسکلروتراپی برای رفع عروق صورت استفاده میشود، معمولا لیزر یک روش ایمن‌تر برای درمان واریس است.
شکل 5 رگ‌های مناسب اسکلروتراپی
آیا اسکلروتراپی درد دارد؟
در صورتی که اسکلروتراپی توسط یک متخصص با تجربه انجام شود، درد حاصل از درمان و تزریق دارو باید بسیار کم باشد. البته احساس درد یک مسئله فردی از آستانه تحمل هر فرد بستگی دارد اما فاکتورهای متعددی بر روی احساس درد در طول درمان تاثیر دارند که برخی از آن‌ها به شرح زیر می‌باشند:
-
- مهارت پزشک متخصص
-
- حساسیت فرد و آستانه تحمل درد توسط او
-
- نوع و اندازه سوزن مورد استفاده
-
- نوع محلول اسکلروتراپی مورد استفاده زیرا برخی از آن‌ها باعث بروز درد بیشتری میشوند.
-
- استفاده همزمان از داروی بی‌حسی در محلول
-
- حساسیت ناحیه مورد نظر مانند مچ پا، روی پا، ساق پا و پشت زانو
- استفاده از پماد بی‌حس‌کننده موضعی به ویژه در نقاط حساس پا
به علاوه عروقی که قبل از انجام اسکلروتراپی دردناک بوده‌‌اند نسبت به تزریق دارو حساسیت بیشتری دارند و تزریق دارو در این رگ‌ها باعث احساس درد بیشتری خواهد شد.
چقدر طول می‌کشد تا رگ‌های واریسی از بین بروند؟
از بین رفتن رگ‌های واریسی به عوامل متعددی از قبیل روش تزریق، نوع و غلظت محلول مورد استفاده در اسکلروتراپی، تراکم و ضخامت عروق ناحیه مورد نظر و همچنین ضایعات پوستی بیمار بستگی دارد. به طور کلی رگ‌های عنکبوتی بین دو هفته تا دو ماه از بین میروند اما رگ‌های واریسی بزرگ مدت بیشتری طول می‌کشد تا از بین بروند.
در چه مواردی نباید به انجام اسکلروتراپی پرداخت؟
-
- بارداری
-
- مشکل حرکتی یا بستری بودن
-
- قصد حمام آفتاب داشتن
- حساسیت به داروهای اسکلروتراپی
آیا لیزر میتواند جایگزین اسکلروتراپی باشد؟
در مورد رگ‌های واریسی ظریف لیزر گزینه مناسب‌تر و بهتری است ولی در مورد رگ‌های واریسی بزرگ، اسکلروتراپی هنوز یک استاندارد طلایی برای درمان در نظر گرفته میشود.
آیا روش‌های دیگری برای درمان رگ‌های واریسی وجود دارد؟
لیگاسیون و خارج کردن رگ‌ها به کمک عمل جراحی برای درمان رگ‌های واریسی بزرگ کاربرد دارد که برای انجام این روش‌ها بیمار نیاز به بستری شدن در بیمارستان می‌باشد و باید تحت بی‌هوشی عمومی قرار بگیرد.
پیشگیری از ایجاد واریس
هیچ راهی برای پیشگیری کامل از وریدهای واریسی وجود ندارد اما بهبود گردش خون ممکن است خطر ابتلا به رگ‌های واریسی را کاهش دهد.
دکتر ملکی در ادامه می‌گوید اقدامات مشابهی که میتوانید برای رفع ناراحتی مشکل رگ‌های واریسی در خانه انجام دهید شامل: حرکت دادن پاها در هر موقعیتی، اجتناب از ایستادن به مدت طولانی و اجتناب از قرارگیری در وضعیت نامناسب که باعث فشار در ناحیه پا شود، تمرین و ماساژ، پوشش‌‌دهی پاها یا پوشیدن جوراب‌‌های فشرده مخصوص واریس.در صورتی که دردهای واریسی بهبود پیدا نکرده یا رگ‌های واریس برجسته‌تر و دردناک شوند، به پزشک متخصص مراجعه کنید. پس از مراجعه به پزشک، پاهای شما در مورد وریدهای واریسی توسط پزشک بررسی میشود تا درمان مناسب وضعیت شما انتخاب شود.
هزینه درمان اسکلروتراپی
بسته به تعداد عروق که نیاز به تزریق دارند و تعداد آمپول مورد نیاز هزینه متغیر است و پس از ویزیت اولیه هزینه مشخص میشود.
تعداد بازدید از این مطلب: 1348
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه