روند پیری پوست صورت با تغییرات ساختاری سطحی و عمقی در چندین لایه بافت صورت از جمله پوست، چربی، عضله و استخوان آغاز می‌شود. تعداد لایه‌های بافت صورت از درون به هم وابسته‌اند و در ظاهر کلی صورت موثر می‌باشند. با بالا رفتن سن، پوست دچار تغییراتی می‌شود، تغییراتی که در یک مرحله به سمت زیباتر شدن و در مرحله‌ای دیگر از عمر به سمت پیری می‌رود. در ادامه این مطلب دکتر مریم ملکی متخصص پوست و مو به شما می‌گوید پوست صورت از چه سنی و چرا و چه طور پیر می‌شود؟
شکل 1 روند تغییرات پوست
پوست از چه سنی شروع به پیر شدن می‌کند؟
وقتی به دنیا می‌آییم معمولا صورت تپل و پر است و حتی اغلب غبغب هم در نوزادان دیده می‌شود. با رشد در دوران کودکی کم‌کم غبغب محو می‌شود و تا بیست سالگی همچنان صورت مخصوصا در قسمت تحتانی پر است. در حدود سی سالگی کاهش حجم چربی در قسمت پایینی صورت ظاهری بالغ‌تر و جوان‌تر به فرد می‌دهد. با گذر عمر چربی در سایر نواحی صورت مانند ناحیه گیجگاهی، زیر چشم و غیره تحلیل می‌رود.
در هر 10 سال پوست صورت با تغییری جدی مواجه می‌شود. در دهه دوم زندگی، کلاژنسازی سلول‌های پوستی به میزان زیاد وجود دارد که باعث انعطاف‌پذیری بالای پوست صورت می‌شود اما درست با شروع دهه سوم زندگی از سن ۲۰ تا ۲۵ سالگی به تدریج همزمان با افزایش سن میزان کلاژن پوست به صورت سالی یک درصد کاهش پیدا می‌کند و پوست کم‌کم دچار شلی، افتادگی و چین‌وچروک می‌شود. به همین علت پوست دچار ناهمواری شده و مویرگ‌های خونی قابل روییت در صورت ایجاد می‌شود و پوست وارد مراحل شروع پیری می‌شود. متاسفانه در هر دهه سرعت روند پیری بیشتر از دهه قبل می‌شود. لکههای ناشی از نور خورشید، چین‌وچروک‌های ریز،خطوط بین ابروها و خطوط پنجه کلاغی در اطراف چشم نیز به مرور ایجاد می‌شود. به همین دلیل متخصصان پوست بعد از آغاز دهه سوم زندگی به افراد مراقبت‌های ویژه پوستی را ارائه می‌دهند تا روند پیری را کندتر کنند.
بالا رفتن سن فاکتورهای ژنتیکی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، لکههای پوستی ناشی از نور آفتاب و سن، لکههای ناشی از بارداری و تغییرات هورمونی، از دست رفتن حجم اولیه صورت و مواردی مانند استرس، گریه کردن زیاد، خندیدن بیش از حد و اخم کردن زیاد همگی می‌تواند باعث آسیب دیدن چهره و ایجاد چین‌وچروک و پیر شدن پوست بعد از سن سی سالگی شود.
شکل 2 تغییرات حجم چربی در جوانی و پیری
تغییرات چهره در گذر زمان
علاوه‌بر ایجاد چروک و شلی پوست، گودشدگی زیر چشم، پشت چشم و ناحیه شقیقه، نازک شدن لب‌ها، عمیق شدن خط خنده، محو شدن خط فکی، افتادگی گونه‌ها و گوشه لب‌ها که با افزایش سن به مرور قابل مشاهده است، لکههای پوستی و عروق مویرگی روی پوست صورت مخصوصا اطراف بینی و روی گونه‌ها نمایان می‌شود.
با بالا رفتن سن، با عقب نشینی خط موها، پیشانی بلندتر می‌شود، گوش‌ها اغلب کمی بلندتر می‌شوند زیرا غضروف موجود در آن‌ها رشد می‌کند، نوک بینی ممکن است افتاده شود زیرا بافت همبند غضروف بینی ضعیف و شل می‌شود.
آیا می‌توان جلوی روند پیری را گرفت؟
این پرسشی است که بارها با آن مواجه می‌شویم. در حقیقت باید گفت که روند پیر شدن جزیی از مراحل رشد ما انسان‌ها است و متوقف کردن آن امکان‌ناپذیر است، همان‌گونه که ما نمی‌توانیم مانع رشد کودک شویم.
عوامل پیر شدن پوست
الف) کاهش کلاژن و الاستین پوست
از دست دادن کلاژن عامل اصلی روند پیری پوست است. با پیر شدن پوست، لایه میانی (درم) به دلیل از دست دادن کلاژن نازک می‌شود. این امر توانایی پوست در حفظ خاصیت ارتجاعی (الاستین) و رطوبت (اسید هیالورونیک) را کاهش می‌دهد. کاهش این عناصر پوست بر چهره در قالب چین‌وچروک خود را نشان می‌دهند. به همین علت روش‌های مختلفی که می‌تواند کلاژنسازی را تحریک کنند مانند لایه‌برداری پوست، پیلینگ و انواع لیزرها می‌توانند نقش بسزایی در افزایش ساخت کلاژن و سفتی و جوانی پوست داشته باشند.
شکل 3 تفاوت پوست جوان و پیر
با از دست دادن الاستین و اسید هیالورونیک تغییرات زیر برای پوست رخ خواهد داد:
- خشک‌تر شدن
- لطافت کمتر
- الاستیسیته کمتر
- نازک‌تر شدن
- کلاژن کمتر
- احتمال چروک شدن و افتادگی
- کاهش حجم کلی صورت
ب) کاهش حجم چربی زیر پوست در صورت
هنگامی که جوان هستیم چربی موجود در پوست به طور مساوی توزیع می‌شود اما با افزایش سن حجم این چربی کاهش می‌یابد (آتروفی چربی) و در نیمه پایینی صورت ممکن است دچار تجمع چربی شویم و در نتیجه:
- بعضی قسمت‌ها از جمله پیشانی و گونه‌ها چربی از دست می‌دهند.
- بعضی قسمت‌ها از جمله فک چربی جذب می‌کند (ایجاد غبغب).
- گردی صورت از بین می رود و به مرور افتاده می‌شود.
- علاوه‌بر این ممکن است که چین‌های صورت عمیق‌تر شوند زیرا مقدار چربی اطراف کاهش یافته و به اصطلاح جابه‌جا می‌شود.
در همین راستا است که فیلرها یا پرکننده‌ها اعم از انواع ژل‌ها گرفته تا تزریق چربی نقش بسیار حائز اهمیتی در بازگشت جوانی به صورت دارند.
پ) کاهش حجم استخوان جمجمه و صورت
با افزایش سن صورت حالت کشیده‌تر و لاغر‌تری به خود می‌گیرد. پیری استخوان جمجمه و تحلیل رفتن استخوان صورت به دلیل افزایش سن منجر به کاهش حجم بیومتریک آن می‌شود و با کاهش حمایت ساختاری استخوان، تغییرات محسوسی در سایر لایه‌های بافت نرم و پوششی پوست ایجاد می‌شود که در نهایت افتادگی پوست صورت را به دنبال دارد.
ت) حرکات میمیکی صورت
حضور ناگهانی خطوط ریز و درشت بر روی صورت می‌تواند به حرکات و انقباضات معمول صورت مربوط شود. یک سری حالت‌های همیشگی مانند لبخند زدن و انقباضات تکراری عضلات صورت مانند تیک‌ها و عادات فردی مانند اخم کردن، تشکیل حفره و ناهمواری‌های زیر سطح پوست را تشدید می‌کنند. به همین علت استفاده منظم از بوتاکس که باعث کاهش حرکت عضلات در صورت می‌شود، می‌تواند در جوانسازی و جوان ماندن صورت نقش بسیار موثری داشته باشد.
در مورد پیری صورتم چه کاری می‌توانم انجام دهم؟
حتی اگر ژن‌های عالی داشته باشید و بسیار جوان‌تر از سن خود به نظر برسید، تغییرات مربوط به سن در ظاهر صورت شما اجتناب‌ناپذیر است. یک روش این است که بپذیریم و از سن و ظاهر خود برای آنچه که هستیم خشنود باشیم و جشن بگیریم. با این حال همه نمی‌پذیرند و برخی ممکن است بخواهند که این تغییرات را به تعویق بیندازند.
گزینه‌های درمانی پیری پوست
عمل لیفت صورت که با روش جراحی، پوست اضافی را برمی‌دارد و افتادگی پوست را در قسمت تحتانی از بین می‌برد، یکی از راه‌های مبارزه با پیری و گذر زمان است. اخیرا عمل لیفت صورت پیشرفت‌های زیادی داشته است بنابراین نتایج طبیعی‌تر از قبل به نظر می‌رسند. اما عمل جراحی معمولا گران قیمت است و برای دستیابی به نتایج مطلوب ممکن است اقدامات دیگری نیز لازم باشد. روش لیفت صورت فقط یکی از محبوب‌ترین روش‌های زیبایی است. گزینه‌های زیادی برای تغییر چهره پیری وجود دارد.
اگرچه اکثر روش‌های جوانسازی غیرجراحی هستند اما ارزان نیستند، به ویژه هنگامی که شما نیاز به درمان‌های مکرر را هم در نظر بگیرید.
شکل 4 روش‌های جوانسازی
درمان‌های جوانسازی غیرجراحی صورت را می‌توان به دو دسته تقسیم‌بندی کرد:
- گزینه بازسازی
روش‌های جوانسازی جهت اصلاح سطح پوست استفاده می‌شود و اثرات افزایش سن از جمله خطوط ریز، رنگدانه‌های نامنظم و لکه‌ها را برطرف می‌کند. این تکنیک‌ها عبارتند از:
- لایه‌برداری شیمیایی
- میکرودرم‌ابرژن
- لیزرهای جوانسازی
- هایفو
- آندولیفت
- گزینه روش‌های تزریقی
مواد تزریقی شامل طیف وسیعی از مواد می‌باشد که باید توسط پزشک متخصص تجویز شوند. کاربرد اصلی آن‌ها برای درمان خطوط ریز، چین‌وچروک و همچنین گودی‌ها است. متداول‌ترین این مواد عبارتند از:
- نوروتوکسین‌ها (بوتاکس)
از سم بوتولینوم (بوتاکس) برای تضعیف عضلات و به حداقل رساندن خطوط استفاده می‌شود و مستقیما به عضله تزریق می‌گردد. در این نوع تزریق تنها خطوط ناشی از انقباضات عضلانی تحت تاثیر سم بوتولینوم قرار می‌گیرند. شایع‌ترین قسمت برای تزریق در یک سوم بالایی صورت، خط اخم، خطوط پا کلاغی و پیشانی می‌باشد بنابراین از این تزریق‌ها برای درمان خطوط پیشانی و بین ابروها استفاده می‌شود. آن‌ها با بی‌حرکتی عضلانی که در خطوط بیان ایجاد می‌کنند، کار می‌کنند تا پوست صاف شود . اگرچه برخی از خطوط بیان عمیق کاملا از بین نمی‌روند. بوتاکس نام تجاری آشنا است. از سموم بوتولینوم مورد تایید FDA و موجود در ایران دیسپورت را می‌توان نام برد.
شکل 5 بوتاکس دیسپورت
- پرکننده‌ها (فیلرها)
فیلرها مواد یا ژل‌هایی هستند که می‌توانند به منظور تزریق در زیر پوست و بهبود خطوط ریز چین‌وچروک، لب‌ها، پر کردن گودی گونه‌ها و اصلاح سایر نقایص صورت ساخته شده‌اند؛ این مواد با ساختار بدن همخوانی دارند و به داخل پوست تزریق می‌شوند که با پر کردن فضای زیر چروک‌ها می‌توانند به عنوان جایگزین چربی از دست رفته عمل کنند. بسته به هدف درمان می‌توان این مواد را به داخل درم یا لایه زیر سطحی پوست نیز تزریق کرد.
شکل 6 تفاوت بوتاکس و ژل
- محرک‌های کلاژن
با افزایش سن جایگزین کردن کلاژن از دست رفته پوست ضروری است. محرک‌های کلاژن به درم یا لایه زیر پوستی تزریق می‌شوند تا کلاژن قسمت‌های از دست رفته را جایگزین کنند. این کلاژن تولید شده یک چارچوب ساختاری برای نگهداری اسید هیالورونیک و الاستین فراهم می‌کند. اسید هیالورونیک مولکول‌های آب را به سمت درم جذب و رطوبت پوست را بازیابی می‌کند. الاستین نیز خاصیت ارتجاعی ایجاد کرده و به کشش و لیفت پوست کمک خواهد کرد. الانسه یکی از بهترین فیلرهایی است که خاصیت تحریک کلاژنسازی دارد.
شکل 7 ژل الانسه
توصیه‌هایی برای جوان ماندن پوست
- همه افراد باید به تغذیه خود توجه کنند تا مانع از دست رفتن چربی و توده عضلات صورت خود شوند. از بهترین خوراکی‌ها برای تقویت پوست صورت دانه‌های آجیل، انواع توت‌ها، گوشت قرمز، آووکادو، آلوئه‌ورا، نان حاوی سبوس، لبنیات و حبوبات هستند.
- کرم‌های ضدآفتاب و آبرسان
برای جلوگیری از صدمه و آسیب پوستی همه افراد باید از دوران نوجوانی از کرم‌های مرطوب‌کننده و ضدآفتاب استفاده کنند.
محافظت از صورت در برابر آفتاب بهترین راه برای جوان ماندن آن است بنابراین باید ضدآفتاب بزنید که از پوست در برابر آن محافظت می‌کند، استفاده از کلاه لبه پهن نیز ایده خوبی است. کرم و لوسیون مرطوب‌کننده و آبرسان خشکی پوست را تسکین می‌دهد و به طور موقت باعث می‌شود چین‌وچروک‌ها کمتر دیده شوند.
- کرم‌های لایه‌بردار
از محصولات لایه‌بردار و ترمیم‌کننده پوست در شب استفاده نمایید تا از پیرشدن صورت جلوگیری نمایید. کرم‌های لایه‌بردار می‌توانند با از بین بردن سلول‌های مرده‌ای که به راحتی جوانی ما از بین می‌برند، ظاهر پوست پیر را بهبود بخشند. چندین کرم تجویز شده (Avita، Avage، Renova، Retin-A) برای کاهش چین‌وچروک و لکههای کبدی ناشی از قرار گرفتن در معرض آفتاب نشان داده شده است. این کرم‌های مورد تایید FDA حاوی رتینوئیدها، ترکیبات مربوط به ویتامین A هستند که به نظر می رسد با القای تولید کلاژن در درم و تغییر ملانین، رنگدانه ایجادکننده لکههای کبد کار می‌کنند. انواع مختلفی از رتینوئیدها وجود دارد. تازاروتن و ترتینوئین دو مورد از موارد مورد استفاده در محصولات مورد تایید FDA هستند.
شکل 8 مراقبت‌های لازم برای جوان ماندن پوست
در انتها دکتر مریم ملکی متخصص پوست و مو می‌افزاید برای حفظ جوانی خود، تحت نظارت پزشک از انواع داروهای حاوی اسید هیالورونیک، آبرسان‌ها و داروهای حاوی آنتی‌اکسیدان برای نرمی و جلوگیری از افتادگی پوست صورت استفاده کنید. از ساده‌ترین راه‌ها برای حفظ زیبایی چهره و پوست این است که از خشم، عصبانیت، استرس، ناراحتی، گریه، خندیدن بیش از حد و اخم کردن به هنگام صحبت کردن اجتناب کنید.
هزینه درمان
جهت اطلاع از هزینه‌ها لازم است در ابتدا با مراجعه به پزشک و معاینه وضعیت پوست، سن، وضعیت اجتماعی و سلیقه شما پلان درمانی مشخص شود.
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری عکس دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
- تلفن :03116662224
تعداد بازدید از این مطلب: 1725
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه