دوران بارداری یکی از حساس‌ترین دوره‌های زندگی هر زن است. در این زمان، تغییرات هورمونی و جسمی می‌توانند باعث بروز مشکلات پوستی مانند جوش، لک (ملاسما)، خشکی یا حتی خارش شوند. بسیاری از مادران باردار برای رفع این مشکلات به سراغ کرم‌ها و محصولات پوستی می‌روند. اما نکته مهم این است که همه‌ی کرم‌ها در بارداری ایمن نیستند و برخی می‌توانند برای جنین خطرناک باشند. در این مقاله دکتر مریم ملکی، متخصص پوست و مو در اصفهان، به بررسی کرم‌های مجاز و ممنوع در دوران بارداری می‌پردازیم.
شکل 1 کرم های ممنوعه و مجاز در دوران بارداری
کرم‌های ممنوع در بارداری
1. رتینوئیدها (مشتقات ویتامین)
شامل: رتینول (Retinol)، ترتینوئین (Tretinoin)، آداپالن (Adapalene)، تازاروتن (Tazarotene)
شکل 2 تروتنوئین
چرا استفاده از رتینوئیدها در بارداری ممنوع است؟
این ترکیبات حتی به صورت موضعی می‌توانند جذب شوند و خطر نقص‌های مادرزادی را افزایش دهند.
2. هیدروکینون (Hydroquinone)
- اغلب در کرم‌های ضدلک استفاده می‌شود.
- میزان جذب پوستی آن زیاد است و ایمنی‌اش در بارداری ثابت نشده است.
توصیه: در بارداری استفاده نشود.
3. کورتیکواستروئیدهای خیلی قوی
- مثل کلوبتازول و بتامتازون با قدرت بالا
- مصرف طولانی یا روی سطح وسیع می‌تواند عوارضی مانند کاهش وزن نوزاد ایجاد کند.
- فقط در شرایط ضروری و با نسخه‌ی پزشک
4. اسید سالیسیلیک غلیظ (Peeling)
- در غلظت‌های بالا می‌تواند جذب سیستمیک داشته باشد.
- فرم‌های رقیق (مانند شوینده‌ها یا کرم‌های ضعیف) معمولا بی‌خطرند.
شکل 3 کرم‌ها و ترکیبات ممنوع در بارداری
کرم‌های مجاز و ایمن در بارداری
- مرطوب‌کننده‌ها
- وازلین (Petrolatum)
- گلیسرین
- سرامیدها (Ceramides)
- هیالورونیک اسید
- کره شی (Shea butter)
- برای لک و ملاسما
- آزلائیک اسید (Azelaic acid) بی‌خطر و حتی توصیه شده در بارداری
- ویتامین C موضعی (Ascorbic acid)
- نیاسینامید (Niacinamide)
- برای جوش و آکنه
- آزلائیک اسید
- بنزوئیل پراکسید در غلظت پایین و سطح محدود
- آنتی‌بیوتیک‌های موضعی مثل کلیندامایسین ژل یا اریترومایسین ژل
- ضدآفتاب‌ها
- بهترین انتخاب: ضدآفتاب‌های فیزیکی (مینرال)
- ترکیبات ایمن: زینک اکساید (Zinc oxide)
- تیتانیوم دی‌اکساید (Titanium dioxide)
شکل کرم های مجاز و ایمن در بارداری
نکات کاربردی برای مادران باردار
- قبل از خرید هر کرم، برچسب ترکیبات را با دقت بخوانید.
- از مصرف کرم‌های درمانی روی سطح وسیع یا به مدت طولانی خودداری کنید.
- در صورت شک، با متخصص پوست مشورت کنید.
- به یاد داشته باشید: سلامت جنین مهم‌تر از درمان سریع لک یا جوش است.
جمع‌بندی
دوران بارداری زمان حساسی است که نیازمند مراقبت‌های ویژه و انتخاب دقیق محصولات پوستی است. بسیاری از کرم‌های ساده و ملایم که فاقد ترکیبات مضر باشند، برای استفاده بی‌خطر هستند و می‌توانند به بهبود وضعیت پوست کمک کنند. اما مواد قوی و ترکیباتی مانند رتینوئیدها، هیدروکینون و کورتیکواستروئیدهای قوی می‌توانند خطراتی جدی برای جنین داشته باشند و باید به‌طور کامل اجتناب شوند.
منابع علمی معتبر
LactMed Database (NIH): بانک اطلاعاتی ایمنی داروها و ترکیبات در دوران شیردهی و بارداری
American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) Guidelines: دستورالعمل‌های تخصصی مراقبت‌های بارداری و دارویی
European Medicines Agency (EMA): بررسی‌های ایمنی داروها و محصولات پوستی در بارداری
لینک کوتاه این مقاله: https://drmaleki.ir/?p=26252📋
تعداد بازدید از این مطلب: 7
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه