کارسینوم سلول بازال BCC چیست؟

کارسینوم سلول بازال (BCC) یک سرطان کراتینوسیتی رایج و موضعی مهاجم است (که به عنوان سرطان غیرملانوما نیز شناخته می‌شود). BCC شایع‌ترین شکل سرطان پوست است. BCC با نام‌های زخم جوندگان و بازالیوما نیز شناخته می‌شود. بیماران مبتلا به BCC اغلب در طول زمان دچار چندین تومور اولیه می‌شوند. در این مقاله دکتر مریم ملکی متخصص پوست و مو به توضیحات بیشتر در این رابطه می‌پردازد.

نمونه‌ای از کارسینوم سلول بازال

چه کسانی به کارسینوم سلول بازال مبتلا می‌شوند؟

عوامل خطر برای BCC عبارتند از:

• سن و جنس: BCC به ویژه در مردان مسن شایع است. با این حال، این تومورها در زنان و بزرگسالان جوان نیز رخ می‌دهند.
• سابقه BCC قبلی یا سایر انواع سرطان پوست (کارسینوم سلول سنگفرشی SCC، ملانوم)
• آسیب ناشی از نور خورشید (پیری، کراتوزهای اکتینیک)
• آفتاب سوختگی‌های مکرر قبلی
• پوست روشن، چشمان آبی و موهای بلوند یا قرمز - توجه داشته باشید. BCC همچنین می‌تواند در پوست‌های تیره نیز رخ دهد.
• آسیب پوستی قبلی، سوختگی حرارتی، بیماری (مثلاً لوپوس پوستی، خال سباسه جاداسون)
• سندرم‌های ارثی: BCC یک مشکل خاص برای خانواده‌های مبتلا به سندرم نووس سلول بازال (سندرم گورلین)، سندرم بازکس-دوپر-کریستول، سندرم رومبو، سندرم اولی و گزیرودرما پیگمنتوزوم است.
• سایر عوامل خطر عبارتند از: اشعه یونیزان، قرار گرفتن در معرض آرسنیک، و سرکوب سیستم ایمنی به دلیل بیماری یا داروها.

عواملی که باعث کارسینوم سلول بازال می‌شود؟

علت BCC چند عاملی است.

• اغلب، جهش‌های DNA در ژن سرکوبگر تومور وصله شده (PTCH)
• تماس با آفتاب و اشعه ماوراء بنفش
• نقایص مختلف ژنی که مستعد BCC هستند.

عوامل ایجاد‌کننده کارسینوم سلول بازال

ویژگی‌های بالینی کارسینوم سلول بازال چیست؟

BCC یک تومور پوستی تهاجمی موضعی است. مشخصات اصلی عبارتند از:

• پلاک یا ندول که به آهستگی رشد می‌کند
• رنگ پوست، صورتی یا تیره شده است
• قطر آن از چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر  متغیر است
• امکان خونریزی یا زخم خود به خود

BCC به ندرت تهدیدی برای زندگی است. تعداد کمی از BCC ها به سرعت رشد می‌کنند، به عمق حمله می‌کنند و یا به غدد لنفاوی موضعی متاستاز می‌دهند.

انواع کارسینوم سلول بازال:

چندین نوع  مختلف از BCC، و بیش از 20 الگوی رشد بافتی از BCC ها وجود دارد.

نوع BCC ندولار

• رایج‌ترین نوع BCC صورت
• ندول براق یا مرواریدی با سطح صاف
• ممکن است فرورفتگی مرکزی یا زخم داشته باشد، بنابراین لبه‌های آن به‌نظر می‌رسد که دانه مرواریدی باشد
• مویرگ‌های خونی از سطح آن عبور می‌کند
• نوع کیستیک نرم، با محتویات ژله مانند
• انواع میکروندولار، میکروسیستیک و تهاجمی زیرگروه‌های بالقوه تهاجمی هستند، همچنین به عنوان کارسینوم ندولوسیستیک شناخته می‌شود.

نمونه‌ای از کارسینوم سلول بازال ندولار

نوع BCC سطحی

• شایع‌ترین نوع در بزرگسالان جوان‌تر
• رایج‌ترین نوع در قسمت بالایی تنه و شانه‌ها
• پلاک کمی پوسته‌دار و کمی نامنظم
• حاشیه نازک و شفاف و برجسته
• دارای زخم‌های کوچک متعدد

نمونه‌ای از کارسینوم سلول بازال سطحی

نوع BCC مورفوئیک

• معمولا در قسمت‌های میانی صورت یافت می‌شود
• پلاک مومی شکل و اسکار مانند با مرزهای نامشخص
• گسترش تحت بالینی گسترده و عمیق
• ممکن است به اعصاب پوستی نفوذ کند (گسترش اطراف عصبی)
• همچنین به عنوان BCC مورفیک، مورفویفرم یا اسکلروزان شناخته می‌شود

نوع کارسینوم بازوسکواموس

• کارسینوم سلول بازال مختلط (BCC) و کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC)
• الگوی رشد تهاجمی
• به طور بالقوه تهاجمی‌تر از سایر اشکال BCC
• همچنین به عنوان کارسینوم بازال اسکواموس و کارسینوم سلول سنگفرشی مختلط شناخته می‌شود

عوارض کارسینوم سلول بازال چیست؟

۱-BCC عود کرده

عود BCC پس از درمان اولیه غیرمعمول نیست. ویژگی‌های BCC عود‌کننده اغلب عبارتند از:

• برادشت ناقص یا حاشیه‌های باریک در جراحی اولیه
• زیرگروه ‌های مورفوئیک، میکروندولار و نفوذی
• محل قرارگیری روی سر و گردن

۲-BCC پیشرفته

• BCCهای پیشرفته تومورهای بزرگی هستند که اغلب نادیده گرفته می‌شوند.
• قطر آنها ممکن است چندین سانتی‌متر باشد
• ممکن است عمیقاً در بافت‌های زیر پوست نفوذ کنند
• درمان جراحی آنها دشوار یا غیرممکن است
• BCC متاستاتیک
• بسیار کم یاب
• تومور اولیه اغلب بزرگ، نادیده گرفته شده یا عودکننده است، روی سر و گردن قرار دارد، با نوع فرعی تهاجمی
• ممکن است چندین درمان قبلی داشته باشد
• ممکن است در محل در معرض تشعشعات یونیزان ایجاد شود
• می‌تواند کشنده باشد

کارسینوم سلول بازال چگونه تشخیص داده می‌شود؟

BCC از نظر بالینی با  یک ضایعه پوستی با رشد آهسته و ظاهر معمولی، تشخیص داده می‌شود. تشخيص و زيرگروه بافت‌شناسی معمولاً با بيوپسی تشخيصی يا پس از برش پاتولوژيك تاييد می‌شود.

برخی از BCC‌های سطحی معمولی روی تنه و اندام‌ها از نظر بالینی تشخیص داده می‌شوند و درمان غیرجراحی بدون بافت‌شناسی دارند.

درمان کارسینوم‌سلول‌بازال BCC اولیه چیست؟

درمان BCC به نوع، اندازه و محل آن، تعداد مورد درمان، عوامل بیمار و ترجیح یا تخصص پزشک بستگی دارد. اکثر BCCها با جراحی درمان می‌شوند. پیگیری طولانی مدت برای بررسی ضایعات جدید و عود ضایعات توصیه می‌شود.

 بیوپسی اکسیزیون

برداشتن به این معنی است که ضایعه برداشته شده و پوست بخیه می‌شود.

• این روش مناسب‌ترین درمان برای BCCهای ندولر، ارتشاحی و مورفوئیک است.
• باید شامل ۳ تا ۵ میلی‌متر حاشیه پوست طبیعی در اطراف تومور باشد.
• ضایعات بسیار بزرگ ممکن است نیاز به فلپ یا پیوند پوست برای ترمیم داشته باشند.
• پاتولوژیست نفوذ سلول‌های سرطانی را در عمق و حواشی گزارش می‌دهد.
• برای ضایعاتی که به طور ناقص برداشته شده‌اند، جراحی دوباره با برداشتن حاشیه بیشتر توصیه می‌شود.

برداشت به روش Mohs

جراحی تحت کنترل میکروگرافیک Mohs شامل بررسی دقیق بافت بریده شده با دقت مشخص شده زیر میکروسکوپ، لایه به لایه، برای اطمینان از برداشتن کامل است.

• نرخ درمان بسیار بالا که توسط جراحان آموزش دیده Mohs به دست آمده است.
• معمولاً در نواحی پرخطر صورت مثل اطراف چشم، لب‌ها و بینی استفاده می‌شود.
• مناسب برای زیرگروه‌های مورفوئیک، تهاجمی و عودکننده
• اگر نقایص بزرگ پس از جراحی تومورهای بزرگ ایجاد شود، توسط فلپ یا پیوند پوست، قابل ترمیم هستند.

جراحی سطحی پوست

روش جراحی پوست سطحی، شامل تراشیدن ضایعه، کورتاژ و الکتروکوتر است. این یک تکنیک سریع و با استفاده از بی‌حسی موضعی است و نیازی به بخیه ندارد.

• این روش مناسب برای BCCهای ندولار یا سطحی کوچک و کاملاً مشخص است.
• این روش برای ضایعات روی تنه یا اندام مناسب است.
• زخم به‌منظور ترمیم ثانویه باز گذاشته می‌شود.
• پانسمان‌های مرطوب زخم ظرف چند هفته منجر به بهبودی می‌شوند.
• اسکار بسته به عمق تومور متغییر است.

سرما درمانی

کرایوتراپی روش درمان ضایعات سطحی با انجماد آن توسط نیتروژن مایع است.

• مناسب برای BCCهای سطحی کوچک در نواحی پوشیده از تنه و اندام می‌باشد.
• بهتر است از این روش برای BCCهای در سر و گردن و انتهای اندام‌ها تا زانو اجتناب شود.
• تکنیک دوبار انجماد و ذوب باید انجام شود.
• منجر به تاولی می‌شود که در عرض چند روز  دلمه می‌شود و سپس طی جند هفته بهبود می‌یابد.
• اسکار سفید دائمی به جا می‌گذارد.

 فتودینامیک درمانی

درمان فوتودینامیک (PDT) به تکنیکی اشاره دارد که در آن BCC با یک ماده شیمیایی حساس کننده به نور درمان می‌شود و چند ساعت بعد در معرض نور قرار می‌گیرد.

• حساس کننده‌های نور موضعی شامل لوسیون اسید آمینولولینیک و کرم متیل آمینولولینات می‌باشد
• مناسب برای BCCهای کوچک و سطحی کم‌خطر
• اگر تومور در محلی که خطر بالای عود دارد، وجود باشد بهتر است از درمان با کرایوتراپی اجتناب شود
• حداکثر 3 تا 4 روز پس از عمل منجر به واکنش التهابی می‌شود
• درمان ۷ روز پس از درمان اولیه باید تکرار ‌شود
• نتایج زیبایی عالی دارد

کرم ایمیکیمود

Imiquimod یک اصلاح کننده پاسخ ایمنی است.

• بهترین استفاده برای BCCهای سطحی با قطر کمتر از ۲ سانتی‌متر را دارد.
• باید سه تا پنج بار در هفته، به مدت 6 تا 16 هفته استفاده شود.
• منجر به یک واکنش التهابی متغیر، حداکثر در سه هفته می‌شود.
• کمترین جای زخم  را دارد.

کرم فلوراوراسیل

کرم فلوئورواوراسیل یک عامل سیتوتوکسیک موضعی است.

• برای درمان کارسینوم‌های سلول بازال سطحی کوچک استفاده می‌شود.
• به دوره طولانی مدت نیاز دارد، به عنوان مثال دو بار در روز به مدت 6 تا 12 هفته.
• باعث واکنش التهابی می‌شود.
• میزان عود بالایی دارد.

رادیوتراپی

رادیوتراپی یا درمان با اشعه ایکس می‌تواند برای درمان BCCهای اولیه یا به عنوان درمان کمکی در صورت ناقص برداشته شدن حاشیه‌ی BCCها، استفاده شود.

• عمدتاً اگر جراحی مناسب نباشد رادیوتراپی استفاده می‌شود.
• بهتر است در بیماران جوان و در شرایط ژنتیکی مستعد ابتلا به سرطان پوست از این روش اجتناب شود.
• بهترین نتایج زیبایی با استفاده از فراکسیون‌های متعدد به دست می‌آید.
• به طور معمول، بیمار هفته‌ای یک‌بار به مدت چند هفته باید مراجعه ‌کند.
• باعث واکنش التهابی و به دنبال آن اسکار می‌شود
• خطر رادیودرماتیت، عود دیررس و تومورهای جدید دارد.

درمان کارسینوم سلول بازال مورفوئیک با رادیوتراپی

درمان سرطان سلول بازال پیشرفته یا متاستاتیک چیست؟

BCC اولیه، یا عود کننده نیاز به مشاوره چند رشته‌ای دارد. در این موارد اغلب ترکیبی از درمان‌ها استفاده می‌شود، از جمله:

• عمل جراحی
• رادیوتراپی
• درمان هدفمند

درمان هدفمند به مهارکننده‌های مسیر سیگنال‌دهی hidghog، ویزمودگیب و سونیدگیب اشاره دارد. این داروها خطرات و عوارض جانبی مهمی دارند.

چگونه می‌توان از کارسینوم سلول بازال پیشگیری کرد؟

مهمترین راه برای جلوگیری از BCC جلوگیری از آفتاب سوختگی است. این امر به ویژه در دوران کودکی و اوایل زندگی بسیار مهم است.  افراد دارای پوست روشن و کسانی که سابقه شخصی یا خانوادگی BCC دارند باید روزانه، در تمام طول سال و مادام‌العمر از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنند.

• در وسط روز در خانه یا زیر سایه بمانید
• لباس پوشیده بپوشید
• اگر در خارج از منزل هستید، کرم‌های ضدآفتاب با فاکتور حفاظتی بالا SPF50+ را سخاوتمندانه روی پوست در معرض مورد استفاده قرار دهید.
• از برنزه کردن داخل خانه (تخت آفتاب، سولاریوم) خودداری کنید

نیکوتین آمید خوراکی (ویتامین B3) در دوز ۵۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز ممکن است تعداد و شدت BCC را کاهش دهد.

چشم انداز کارسینوم سلول بازال چیست؟

اکثر BCCها با درمان بهبود می‌یابند. اگر درمان در زمانی که ضایعه هنوز کوچک است، انجام شود، به احتمال زیاد بهبودی به‌دست می‌آید. در پایان دکتر مریم ملکی می‌افزاید، حدود ۵۰ درصد از افراد مبتلا به BCC، در عرض ۳ سال پس از اولین BCC، دچار دومین BCC می‌شوند. این افراد همچنین در معرض خطر ابتلا به سایر سرطان‌های پوست، به ویژه ملانوما هستند. معاینات منظم خود پوست و بررسی‌های پوستی طولانی مدت سالانه توسط یک متخصص بهداشتی با تجربه توصیه می‌شود.
رزرو نوبت ویزیت آنلاین دریافت مشاوره رایگان
تعداد بازدید از این مطلب: 2023
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)

تلفن :03136662224