بر همه روشن و آشکار است كه با روند طبیعی افزایش سن حجم چهره ما که یکی از عوامل جوان به نظر رسیدن می‌باشد کم شده و تحلیل می‌رود. ما از سن بیست سالگی به بعد هر ساله مقدار ۱٪ کلاژن و ۱٪ بافت چربی از دست می‌دهیم. در مناطقی از صورت که شروع به از دست دادن کلاژن و چربی می‌کنند تغییراتی ایجاد می‌شود که آن تغییرات ظاهر ما را خسته نشان می‌دهد و موجب می‌شود پوست كم‌كم دچار شل‌شدگى شود و در نتیجه چین و چروک و دیگر ضایعات پوستی بیشتر نمایان شوند. خوشبختانه، گزینه‌هاى فراوانی وجود دارد که با بازگرداندن مجدد حجم به صورت، باعث مى‌شود فرد جوان‌تر به نظر برسد.
امروزه تعداد افرادى که از انواع فیلر برای صاف کردن چین و چروک‌های صورت، برجسته سازى گونه‌ها و حجیم کردن لب استفاده می‌کنند هر روز در حال افزایش است. فیلرها به دو دسته اصلی تقسیم مى شوند: ژل و چربی.
شکل 1 انواع فیلر
سوال مهمی که برای بسیاری از مراجعه كنندگان وجود دارد این است که در مورد فیلرها، چربی بهتر است یا ژل؟ با دكتر مریم ملكى متخصص پوست و مو در ادامه این مطلب همراه باشید تا به انتخابی درست برای روش تزریق فیلر در اندام خود برسید.
با بالا رفتن سن، بافت چربی صورت کم می شود و افتادگی، شل‌شدگی و چروک بیشتر می‌نماید. بنابراین تنها کشیدن پوست با جراحی باعث جوان‌تر شدن کلی صورت نمی‌شود و با جراحى حتى گاه ظاهرى بسیار مصنوعی و غیر طبیعی بدست خواهد آمد. همچنین همیشه سفت و کشیده‌تر نمودن پوست باعث جوان‌تر شدن آن نمی‌شود بلکه در بسیارى از افراد، برگرداندن حجم از دست رفته صورت باعث جوان‌تر شدن آن می‌شود. براى مثال كشیدن پوست با جراحى نمى‌تواند تاثیرى روى چانه تحلیل رفته یا شقیقه فرو رفته و خالى یا چروک دور دهان داشته باشد. ولى پر كردن همین نواحى مثل گودى زیر چشم، خط خنده و گونه‌ها با فیلرها علاوه بر فرم‌دهى باعث لیفت و بالاتر كشیدن افتادگى پوست صورت خواهد شد و ظاهرى زیبا و جوان‌تر براى فرد به وجود مى‌آورد كه این نتیجه با جراحى لیفت صورت به تنهایی به دست نخواهد آمد. امروزه با توجه به استقبال عموم از روش‌هاى مختلف جوانسازی پوست صورت فیلر یا مواد پرکننده پوستی نیز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. تزریق فیلر مى‌تواند در پر کردن خطوط ظاهر شده از اخم و خطوط ریز و همچنین فرم‌دهى چهره استفاده شود.
شکل 2 نتیجه استفاده از فیلر و برگرداندن حجم از دست رفته
خطوط ریز لب و چین و چروک دور چشم و گوشه چشم (پنجه کلاغی) مثالی برای خطوط ریز می‌باشد. با گونه‌گذاری و قلوه‌ای کردن لب می‌توان چین و چروک‌ها و فرم صورت را تغییر داد که این کار معمولا با تزریق چربی یا تزریق ژل انجام می‌شود.
در حقیقت هر یک از این روش‌هاى ژل یا چربى دارای مزایا و معایب خاص خود می‌باشد به این معنی که هر یک از آن‌ها با توجه به اهداف درمان بیمار ممکن است در شرایط خاص نسبت به روش دیگر از برتری برخوردار باشد. بنابراین تصمیم‌گیری درباره استفاده از روش تزریق ژل در مقابل روش تزریق چربی بر اساس شرایط خاص هر بیمار انجام می‌شود. برای مثال ممكن است براى فردى تزریق ژل گزینه مناسب باشد و برای دیگری تزریق چربى ترجیح داده شود تا نتیجه بهتری حاصل شود. میانگین ماندگاری تزریق ژل بسته به نوع مواد تزریق شده متغیر است. نکته اساسی مورد توجه در این زمینه آن است که هر دوی این روش‌ها در صورت انجام با تکنیک مناسب، توسط پزشكى با تخصص لازم و استفاده از ابزار و مواد مناسب کاملا موثر و مورد قبول می‌باشد اما به هر حال تفاوت‌هایی از نظر روند انجام و اثربخشی بین این دو روش وجود دارد.
تزریق چربی و تزریق ژل فقط در یک مورد به هم شباهت دارند آن هم استفاده از عمل تزریق برای پر کردن گودی‌های صورت مثل خط خنده یا برای حجیم کردن لب و گونه‌ها و زیر چشم است ولی تفاوت‌های زیادی از نظر ماندگاری، اثرگذاری و عوارض دارند.
تزریق چربی، تزریق همان بافت زنده و فعال بدن خود فرد است كه باید طى یک فرآیند یكى دو ساعته، چربى از بدن شخص كشیده شود و پس از آماده‌سازى به صورت یا نواحى دیگر تزریق شود، در صورتى كه ژل ماده‌ای صناعی و ساختگی شبیه یکی از اجزای تشكیل دهنده بافت در بدن مانند اسید هیالورونیک است و در سرنگ‌هاى آماده براى تزریق از كارخانه سازنده بسته‌بندى مى‌شوند.
شکل 3 تزریق چربی
شکل 4 تزریق ژل
تفاوت ماندگاری تزریق چربی و تزریق ژل
ماندگارى بافت چربی تزریق شده به دلیل ماهیت زنده بودن طولانی است و در دست پزشک با تجربه ماندگاری برای سال‌های سال باقی خواهد بود اما ژل‌های با کیفیت كه حاوى هیالورونیک اسید هستند کوتاه اثر بوده و معمولا بعد از یک سال جذب می‌شوند. ژل‌هاى دیگر نیز هستند كه دوام دو ساله و سه ساله و حتی چهار ساله (مانند ژل الانسه) دارند ولى مشكلى كه ممكن است داشته باشند این است كه بر خلاف ژل‌هاى حاوى هیالورونیک اسید، آنزیم حل كننده ندارند و در صورتی كه در دست پزشک کم تجربه استفاده شود و یا فرد از فرم آن رضایت نداشته باشد، نمى‌توان آن را از بین برد. ژل‌های دائم که به هیچ عنوان مورد تایید نمی‌باشند و به دلیل عوارض ماندگار، در این مبحث جایگاهی ندارند. معمولا چربی را از نواحی مقاوم به رژیم و ورزش برداشت می‌کنند مانند پهلوها، شکم، باسن و… به همین دلیل این چربی پس از تزریق مانند ناحیه برداشت عمل مى كند و به آسانی با رژیم و یا ورزش از بین نخواهد رفت.
دكتر مریم ملكى همچنین در مورد ماندگاری چربی تزریق شده تاكید مى‌کند كه ماندگارى بستگی به نحوه برداشت و نحوه تزریق آن دارد که اگر نکات کلیدی آن رعایت شوند از ماندگاری بسیار طولانی برخوردار خواهد بود.
شکل 5 ماندگاری تزریق چربی
احتمال جابهجایی تزریق چربی و تزریق ژل
احتمال جابهجایی بافت در تکنیک تزریق چربی تقریبا صفر است که علت اصلی آن پیوند بافت چربی در موضع و ثابت ماندن سلول‌های چربی در منطقه تزریق شده است. در حالی كه احتمال جابهجایی در تزریق ژل‌های تزریقی به دلیل ماهیت صناعی بودن و عجین و یکی نشدن با بافت‌های بدن زیادتر است و هر چه ژل اثر طولانی‌تر داشته باشد و با حجم بیشتر تزریق شود، این احتمال بیشتر دیده می‌شود. نتیجه جابهجایی ژل، بد فرمی و غیر قرینگی صورت است. البته موضوع جابهجایی و حرکت ژل در مورد انواع ژل‌های معتبر تقریبا منتفی است و بیشتر در انواع ژل‌های بی‌کیفیت مثل ژل پاژ رخ می‌دهد.
شکل 6 نتیجه جابهجایی ژل
نقش سلول‌هاى بنیادى در تزریق چربى
چربی فقط یک فیلر یا پرکننده (Filler) شیارها و گودی‌های صورت نیست بلکه با داشتن منبع مهمی از سلول‌های بنیادی، نقش بسیار مهمی در جوانسازی و افزایش رشته‌های کلاژن و الاستین پوست دارد. همین خاصیت موجب کاهش رنگدانه‌های پوست و شفافیت واضح پوست بعد از تزریق چربی است و این حالت را سالیان طولانی حفظ می‌کند و این در حالی است که ژل‌ها صرفا نقش پرکننده داشته و خاصیت جوانسازی بنیانی ندارند. البته ژل‌هاى نوع الانسه كه از ماده پلى كپرولاكتون تشكیل شدهاند محرک قوى كلاژن‌سازى هستند و مى‌توانند علاوه بر حجم‌دهى، اثرات لیفت و جوانسازى در پوست داشته باشند.
احتمال گلوله شدن تزریق چربی و تزریق ژل
احتمال گلوله شدن در چربی تزریقی بسیار کم است و بیشتر ناشی از نحوه تزریق، استفاده از کانولا با سایز بزرگ و نامناسبیا تزریق با فشار زیاد است و نه به خاطر خود بافت چربی. در صورتى كه به هر دلیلى این عارضه ایجاد شود راه حل درمانی بسیار ساده است و با انجام چند ماساژ عمقی برطرف می‌شود ولی احتمال گلوله شدن (دانه تسبیحی شدن) ژل‌های تزریقی به خصوص در لب گزارش شده است و معمولا چاره‌ای جز تخلیه ژل ندارد. باید گفت که این مورد در انواع ژل‌های معتبر مانند ژویدرم، بلترو، استایلج و تئوسیال به ندرت رخ می‌دهد و بیشتر با ژل‌های کم کیفیت یا تزریق توسط افراد غیر حرفه‌ای رخ می‌دهد.
تفاوت نتیجه جوانسازی روش تزریق چربى و تزریق ژل
چربی نه تنها یک پرکننده و حجم‌دهنده طبیعی است بلکه به دلیل كلاژن‌سازى ناشی از وجود سلول‌هاى بنیادى در آن و همچنین به دلیل فراوانى، در دسترس بودن و امکان تزریق در تمامی مناطق صورت نتیجه بسیار یکدست‌تر و زیباتری ایجاد می کند. در روش تزریق چربى هدف اصلی پر کردن گودی‌های ناشی از روند سن و جوانسازی صورت بر اساس ساختار طبیعی خود فرد است. دكتر مریم ملكى متخصص پوست و مو اشاره مى‌كند كه متاسفانه در كشور ما در روش تزریق ژل چون مناطق تزریقى اكثرا محدود به گونه‌ها، لب‌ها یا خطوط خنده بوده و توجهى به شقیقه‌ها و زیر چشم‌ها نمى‌شود و با این برجستگی كه به گونه‌ها داده مى‌شود ممكن است گودى زیر چشم‌ها و خالى بودن شقیقه و زیر گونه‌ها بیشتر به نظر برسد و در كل نتیجه کار چندان طبیعی به نظر نیاید که بعد از مدتی فرد از این که گونه برجسته و بی‌تناسب با سایر اعضای صورت دارد، ناراضی خواهد بود.
البته ژل‌هاى مخصوص براى تزریق در زیر چشم‌ها هم به بازار آمده ولى متاسفانه به جز چند مورد که معتبر هستند بقیه احتمال عوارض‌شان در این ناحیه حساس زیاد است و باید در ناحیه زیر چشم بسیار با احتیاط تزریق شوند.
میزان تجربه اندوزی در هر دو روش تزریق چربی و تزریق ژل
دكتر مریم ملكى در مورد میزان تجربه اندوزی در هر دو روش تزریق چربی و تزریق ژل توضیح مى‌دهد؛ برای تزریق ژل گذراندن یک دوره آموزشی کوتاه چند ساعته و انجام 2 الی 3 مورد تجربی کفایت می‌کند، كما این كه خیلى از افراد غیر پزشکاین كار را نیز انجام مى‌دهند ولى حتى همین تزریق ژل را هم دست كم نگیرید و سعى كنید زیر دست غیر پزشک قرار نگیرید چرا كه در دست افراد غیر پزشک مى‌تواند بسیار پر عارضه باشد از ناهموارى، غیر قرینگى، عفونت و جابهجایی گرفته تا نكروز پوست و حتى كورى.
شکل 7 عوارض تزریق توسط افراد بی‌تجربه
سالیانه كنگره‌هاى مختلفى در كشورهاى اروپایی و امریكا برگزار مى‌شود كه طى چندین روز متدهاى جدید و به روز تزریق انواع جدید ژل‌ها براى متخصصین پوست و زیبایی آموزش داده مى‌شود. دكتر مریم ملكى تاكید مى‌كند براى جلوگیرى از عوارض و رسیدن به نتایج خوب پزشكانى را انتخاب كنید كه با جدیدترین روش‌هاى تزریق ژل یا چربى آشنا هستند. ولی در مورد تزریق چربی که یک فرآیند جراحی محسوب می‌شود لزوم آشنایی جراح به تکنیک‌های لیپوساکشن چربی و تزریق چربی ضروری است و تكرار و تجربه زیادى لازم است تا به نتایج خوب و بدون عارضه برسد. در ضمن بایستی جراح آشنایی کامل نسبت به آناتومی، زیبایی شناسی صورت و هر منطقه‌ای که قرار است در آن چربی تزریق شود داشته باشد. مجموعه این یادگیری‌ها صرف وقت بیشتر و در عین حال تجربه کاری بسیار بیشتری را نسبت به روش تزریق ژل می‌طلبد.
تفاوت در هزینه‌های تزریق ژل و تزرق چربی
دكتر مریم ملكى متخصص پوست و مو از سال ١٣٧٧ به صورت تخصصى در زمینه تزریق چربى و تزریق ژل كار كرده و تجربه دارد. او در مورد تزریق چربى مى گوید؛ در مورد چربی محدودیت حجم نداریم، چربی از خود فرد گرفته می‌شود بنابراین هر حجمی که بخواهیم می‌توانیم برداشت کنیم (گاه تاحدود یک لیتر به منظور تزریق در باسن). از آن جایی که تزریق چربی یک عمل وسیع‌تر و وقت‌گیر می‌باشد، طبیعتا انجام آن باید نسبت به تزریق ژل پر هزینه‌تر باشد ولی در کشور ما به دلیل ارزان بودن دستمزد پزشک و مشکلات ارزی قیمت ژل‌های اروپایی و معتبر بسیار گران می‌باشد به همین علت تزریق ژل هم گران‌تر است و هم با توجه به ماندگاری محدود نیاز است که هر سال تکرار شود. با این‌حال، نتایج تزریق چربی برای مدت بسیار طولانی‌تری باقی می‌ماند.
شکل 8 انواع ژل‌های معتبر
انجام کدام روش سریع‌تر و راحت‌تر است؟
به گفته این متخصص پوست تزریق ژل براى هر دو هم بیمار و هم پزشک راحت‌تر و سریع‌تر است، نیاز به ساكشن چربى ندارد و در یک مرحله فقط باید در محل مورد نظر تزریق کرد، در لایه‌های سطحی قابل تزریق است لذا بیشتر به چشم می‌آید، تجربه زیادى مورد نیاز نیست و نتیجه نهایی آن آنى و سریع است. عوارض تزریق چربی به مهارت و تکنیک پزشک بستگی زیادی دارد و تا دو هفته تورم زیادی دارد و برای نتیجه نهایی مدت زمان بیشتری بیمار باید منتظر بماند تا نتیجه را ببیند، به اصطلاح دوره نقاهت طولانى‌ترى نسبت به ژل دارد.
مدت زمان بهبودی پس از انجام عمل تزریق ژل کم یا صفر خواهد بود چرا که این مواد به سادگی به زیر پوست تزریق شده و اثرات آن‌ها بلافاصله ظاهر می‌شود. البته ممکن است در برخی موارد این عمل ایجاد کبودی کند.
در عمل تزریق چربی، چون معمولا بین ٣٠ تا ٧٠ درصد از چربى جذب می‌شود، معمولا حجم زیادترى تزریق مى‌شود و این خود به تورم مى‌افزاید و فرد مدت زمانى برای بهبودی نیاز دارد. با این‌حال بیمار پس از یک یا دو هفته می‌تواند به فعالیت‌های طبیعی خود بازگردد.
عوارض تزریق ژل و تزریق چربی
هر دو روش تزریق ژل یا چربی در صورت انجام توسط فرد ماهر و متخصص و رعایت اصول تکنیکی و موارد مصرفی مناسب با حداقل بروز عوارض همراه هست. اما در صورت عدم رعایت اصول ذكر شده و انجام تکنیک توسط افراد ناآشنا و غیر حرفه‌اى و به ویژه در صورت استفاده از مواد غیر معتبر و نامرغوب با عوارض ناخوشایندی مانند واکنش‌های حساسیتی شدید، تورم و قرمزی پایدار در ناحیه تزریق و گاهی زخم و آسیب شدید پوستی همراه هست.
نکته اساسی در مورد تزریق چربی این است که با توجه به این که منشا ماده پرکننده یا همان چربی از بدن خود فرد هست احتمال بروز حساسیت وجود ندارد مگر آن که اصول علمی و تکنیکی مناسب در برداشت، آماده سازی و تزریق چربی رعایت نگردد.
در مورد تزریق ژل علاوه بر اهمیت رعایت اصول طبی در تزریق، نوع ماده و برند معتبر مورد استفاده نیز حائز اهمیت است. در مواردی تزریق ژل با برندهای نامعتبر و تقلبی باعث بروز شدیدترین واکنش‌های حساسیتی، عفونت و جابهجایی شده است.
در مردان تزریق ژل بهتر است یا چربی
به گفته دكتر ملكى بسیاری از مردانی كه دچار لاغرى شدید صورت هستند و چربى كافى براى استخراج ندارند در این گروه تزریق ژل گزینه مناسب است. همچنین نظر ایشان در مورد خانم‌هاى جوان ٢٠ تا ٣٠ ساله كه فقط می‌خواهند گونه برجسته‌ترى داشته باشند و نواحى دیگر صورتشان هنوز جوان است، تزریق ژل ارجحیت دارد، چون كه ژل طى یک تا دو سال جذب می‌شود، در حالی كه تزریق چربى در گونه تقریبا براى همیشه باقی می‌ماند و طى سال‌هاى بعد با افزایش سن گونه تزریق شده همچنان برجسته باقی می‌ماند ولی نواحى مجاور مثل زیرگونه، زیر چشم و شقیقه‌ها لاغرتر و فرو رفته مى‌شوند و ظاهر فرد غیر طبیعى (سنجابى شکل) به خود مى‌گیرد. دكتر ملكى، در مورد لب نیز استفاده از ژل‌هایی با برند معتبر مانند ژویدرم را بیشتر توصیه می‌كند و تزریق چربى را فقط براى افرادى كه به طور همزمان كل صورت را تزریق چربى مى‌كنند انجام مى‌دهد. اصولا به عقیده دكتر ملكى تزریق چربى زمانى لازم و ضرورى است كه كل صورت نیاز به تزریق داشته باشد كه این حالت یا در افرادى است كه دچار لاغری زیاد و كاهش وزن هستند یا در سنین بالاتر مثلا ۳۵ به بالا هستند که دچار آتروفى چربى (تحلیل رفتن چربى) شدهاند.
شکل 9 زمان استفاده از تزریق چربی
تزریق ژل یا چربى در نواحى غیر از صورت
تزریق چربی به جز در صورت در تمام نقاط بدن از جمله پشت دست، ساق پا، باسن، سینه، ران و اندام تناسلی نیز كاربرد دارد. تزریق كردن ژل در سینه و باسن توصیه نمی‌شود. معمولا براى حجم‌دهى به این قسمت‌ها در بدن میزان حجم زیادى از ژل نیاز است كه علاوه بر قیمت بالا، احتمال جابهجایی آن نیز زیاد است. به همین علت در نواحى ذكر شده از بدن تزریق چربى ارجحیت دارد.
تزریق چربی در نواحى مختلف از بدن مثل باسن یا ساق پا نیاز به برداشت حجم نسبتا زیادی از چربی از یک ناحیه مثل شکم و انتقال آن به نواحى دیگر چون باسن، بغل باسن و ساق پا در اصل یک عمل دو منظوره برای فرم دهی و زیباسازی بدن و اندام‌ها است. به این عمل پیکرتراشی و Body sculpting و Body Contouring گفته می‌شود. مثلا از پهلوها كه چربى كشیده مى‌شود خود باعث مى‌شود فرم زیبایى به پهلوها داده شود و از طرفى تزریق این چربى به باسن جلوه انحنا در پهلو و برجستگى در باسن را شدت می‌دهد. با این روش هم چربی‌های اضافی شکم و پهلوها از بین مى‌رود و هم با برجسته سازی باسن فیگورسازی خیلی بهتری انجام خواهد شد. تزریق ژل در هیچ یک از موارد فوق جایگاهى نداشته و همان طور که در گزینه‌های قبل تأکید شد فقط به شکل محدود در قسمت‌هایی از صورت آن هم با مدت ماندگاری محدود کاربرد دارد.
شکل 10 پیکرتراشی
مسلما زمانی که افراد به دنبال روش‌های درمانی زیبایی می‌گردند مهم‌ترین عامل نتیجه و مؤثر بودن آن روش می‌باشد. به گفته دكتر ملكى در هر دو روش چه تزریق ژل و چه تزریق چربى اگر تزریق توسط پزشک متخصص و مجرب انجام شود نتایج قابل توجه خواهد بود. تزریق چربی می‌تواند بر روی کل صورت اثر گذاشته و ماندگاری طولانى چندین ساله خواهد داشت. در عوض تزریق ژل عملی دقیق‌تر و سرپایی است با نتایج سریع و آنى كه طرفداران خاص خود را دارد، مخصوصا براى آقایان و افرادى كه شاغل هستند و فرصت گذراندن دوره نقاهت ندارند.
شکل 11 تفاوت تزریق چربی با ژل
در این مقاله منظور از ژل فقط ژل‌هاى استاندارد است و ژل‌هاى دائمى كه تزریق آن‌ها ممنوع مى‌باشد و عوارض بسیار دارد به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
در پایان دکتر مریم ملکی اضافه می‌کند در دهه اخیر صنعت ژل پیشرفت‌های زیادی داشته و ژل‌هایی به عرصه پزشکی وارد شده است (مانند ژل الانسه) که علاوه بر حجم‌دهی مانند چربی اثرات کلاژن‌سازی و لیفت و کشیده شدن یوست را به همراه دارد و از ماندگاری‌های مختلف از 1 سال تا ۴ سال دارد و به دلیل راحت بودن و نداشتن دوره نقاهت از محبوبیت بسیار ویژه‌ای نزد بیماران و پزشکان متخصص پوست برخوردار بوده است.
تعداد بازدید از این مطلب: 19609
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه