مقدمه
paederus-insect درماتیت پدروسی ( Paederus Dermatitis ) به نامهای درماتیت خطی ( Dermatitis Linearis )، درماتیت سوسکی طاولی (Blister beetle dermatitis)، درماتیت تماسی ویژه و در شمال و قسمت مرکزی کشور بنام های دراکولا، شب سوز، غریب گز، تله گز، جی سوزان نامیده می شود یک درماتیت تماسی تحریکی ویژه است که با ضایعات طاولی و اریتماتوز (قرمزی) و با شروع ناگهانی بر روی نواحی باز بدن (مثل صورت و گردن و دست ها) شناخته می شوند. این بیماری توسط حشره ای متعلق به جنس پدروس (Paederus) ایجاد می گردند. این حشرات نیش یا گاز نمی گیرند بلکه له شدن این حشرات بر روی پوست سبب خروج ماده ای از همولنف این حشره شده که حاوی پدرین بوده و عامل ایجاد بیماری است. این سم دارای اثرات مهاری در بیوسنتز پروتئین و تقسیم سلولی است. پدرین از سم مار کبری نیز قویتر می باشد.
پاتولوژی و اتیولوژی
پدروس ها که به آنها دراکولا و بللوس و پشه پیاز نیز گفته می شود.جنس پدروس دارای ۶۲۲ گونه با پراکندگی جهانی می باشد. سه خانواده عمده راسته حشرات Coleoptera: Meloidae، Oedemeridae و Staphylinidae باعث ایجاد این بیماری می گردد. سم یا عامل تاول زای دو راسته Meloidae، Oedemeridae بنام کانتاریدین (Cantharidin) و سوّمی (Staphylinidae) (که جنس پدروس را نیز شامل می شود) پدیرین (Pederin) است. تفاوت این دو عامل تاول زا یا سم در ظاهرپاتولوژی و کلینیکی بیماری است بدینصورت که مشخصه درماتیت کانتاریدینی طاو های وزیکولی بر بستر پوست غیرالتهای است ولی مشخصه درماتیت پدرینی در بستر پوست کاملاً ملتهب و اریتماتویی است. این بیماری همه گیری هایی در استرالیا، مالزی، سریلانکا، نیجریه، کنیا، ایران (مناطق شمالی و مرکزی ایران)، آفریقای مرکزی، اوگاندا، اوکیناوا، سریلائون، آرژانتین، برزیل، فرانسه، ونزوئلا، اکوادور و هند داشته است.
گونه های شایع این حشرات در شمال کشور ایران Paederus fuscipes Curtis، Paederus riparius Linnaeus و Paederus littoralis Gravenhorst می باشند. Paederus fusxipes (rove beetle) شایع ترین گونه است. در جنوب کشور Paederus ilsae Bernhaurt و Paederus iliensis Coiffait شایع ترین گونه ها هستند.
طول این حشرات در شکل بالغ آن حدود ۷ تا ۱۰ میلی متر و عرض آن نیم میلی متر است. این حشرات در سر و قسمت پایین شکم سیاه رنگ و قفسنه سینه و قسمت فوقانی شکم قرمز رنگ می باشد. این حشره دارای چرخه دگردیسی کامل است. محل مناسب برای زندگی این حشرات آب و هوای گرم و مرطوب است. در طول روز در سایه پناه می برند (از آفتاب گریزان هستند) و علاقه زیادی به نورهای مصنوعی خصوصاً نور فلورسنت (مهتابی) داشته و شب ها به اماکن مسکونی هجوم می برند. این حشرات در شالیزارها، مزارع یونجه، علفزارها و ساختمان های مرطوب شمال و مرکزی کشور دیده می شوند. طول عمر این حشرات حدود یکسال بوده به سلطان حشرات مناطق گرم ومرطوب معروف بوده به خاطر سم پدرین که در بدن خود دارای فاقد دشمن طبیعی است حتی پرندگان از خوردن آن نیز امتناع می کنند. جالب است بدانید که میزان پدرین در بدن این حشره آنقدر ناچیز است که برای بدست آوردن مقدار لازم به منظور تعیین ساختمان شیمیایی آن به ۱۰۰کیلوگرم از این حشره یعنی معادل حدود ۲۵ میلیون عدد از آنها نیاز بوده است. قدرت پرواز این حشرات به قدری بالا است که از فاصله ۷۹ کیلومتری ساحل دریا به سوی نور کشتی جذب می شوند. در واقع این حشرات ابتدا به عنوان دفع آقات بکار برده شده است.
علایم کلینیکیpaederus-dermatitis
درماتیت پدروسی هر دو جنس و همه گروه های جنسی را مبتلا می سازد. اگر چه زنان کمی بیشتر به مراکز درمانی مراجعه می کنند. محل های باز بدن بیشتر در گیر می شوند. شایع ترین محل های درگیر به ترتیب شیوع عبارتند از: صورت، گردن، دست ها، اطراف یا ملحتمه چشم، تنه می باشد. این بیماری در فصول گرم سال (اواخر بهار، تابستان و اوایل پاییز) شایع بوده اوج شیوع این بیماری در ماه های مرداد و شهریور است. از نظر کلینیکی شایع ترین شکل ترکیبی از اریتماتوز جغرافیایی شکل همراه با پوستول های ریزاست. سه چهارم بیماران بیش از یک ضایعه دارند. اغلب بیماران مبتلا در فواصل یک کیلومتری مزارع برنج زندگی کرده و از لامپ مهتابی برای روشنایی استفاده می کنند. در نیمی موارد یکی دیگر از اعضای خانواده هم مبتلا می باشند. ضایعات ابتدا ظرف ۲۴ تا ۲۸ ساعت اول بصورت ماکول های قرمز رنگ پراکنده بوده که بتدریج مجتمع می شوند و در روز ۳ تا ۴ باتشدید التهاب، ضایعات وزیکولی و بعد پوستولی یا هر دو با هم ایجاد می گردند. این ضایعات با خارش و سوزش شدید همراه است. سپس زخم خشک شده بتدریج پوسته های زخم ریزش کرده و لکه های هیپرپیگمانته از خود به جا می گذارد. این ضایعات پر رنگ یا هیپرپیگمانته البته ظرف چند ماه برطرف می گردند خاراندن زخم در هنگامی که ضایعات پوستولی دارند ممکن است موجب عفونت ثانوی گردد. طول بیماری در حالت عادی ۱ یا ۲ هفته است. درگیری چشمی معمولاً ناشی از انتقال ماده سمی پدرین از سایر سطوح پوست توسط انگشتان بیمار بوده و بیشتر همراه با درماتیت دور چشمی (periorbital dermatitis) است و در مواردی بیمار ممکن است مبتلا به ادم دور چشمی شدیدی گردد. درگیری چشمی معمولاً یکطرفه است. چشم نایروبی (Nairobi Eye) نوعی از درگیری شدید چشمی بصورت Keratoconjunctivitis است که جهت اطمینان بهتر است توسط چشم پزشک تأیید گردد.
تشخیص افتراقی
با توجه به ظاهر درماتیت پدرین با هرپس سیمپکلس (Herpes Simplex)، زوستر (Zoster)، سوختگی توسط مایعات داغ (Liquid Burns)، آلرژیک های حاد یا درماتیت حاد تماسی، درماتیت ناشی از هزارپا (Millipede Dermatitis)، فیتوفوتودرماتیت (Phytophotodermatitis) ممکن است اشتباه گردد که البته با توجه به ظاهر خطی ضایعات درماتیت پدیرین، محل ایجاد این ضایعات (مناطق باز بدن)، وجود ضایعات در محل چین های بدن مثل کشاله ران، زیربغل (Kissing Lesions)، وجود بیماران مشابه در منطقه، شیوع فصلی بیماری، وجود خود حشره پدروس در منطقه قابل افتراق می باشند
درمان
این بیماری بعنوان درماتیت تماسی تحریک شده درمان می گردد:
حذف ماده تحریک کننده بصورت شستشو با آب و صابون،
کمپرس مرطوب خنک با استروئیدهای موضعی
در صورتیکه زخم عفونی شده باشد درمان با همراه با آنتی بیوتیک موضعی
درمان با آنتی هیستامین جهت کاهش خارش
ید بعنوان خنثی کننده سم پدرین بوده ولی به دلیل استقرار بیماری در زمان مراجعه کاربردی ندارد.
در صورت آگاهی از تماس با سم پدرین شستشوی فوری محل با آب و صابون
استفاده از الکل موضوعی بحث برانگیز بوده خصوصاً در صورتی که در اطراف چشم باشد نباید استفاده کرد.
پیشگیری
شکل این سوسک یا حشره را به خاطر داشته باشید و از له کردن این حشرات بر روی مناطق باز بدن خودداری کنید.
در و پنجره های منزل را خوب و محکم ببندید و یا اینکه از توری استفاده کنید (باید توجّه داشته باشید که این حشره ریز بوده و اندازه سوراخ توری ۱٫۵ در ۱٫۵ میلی متر باشد).
در صورتی که این حشره بر روی بدن شما قرار داشت سعی کنید آنرا به ملایمت مثل فوت کردن و یا قرار دادن یک کاغذ در مسیر حرکت حشره آنرا از شما دور کنید بعد محل آنرا با آب و صابون بشویید.
هر با در هنگام خوابیدن دیوار ها و سقف منزل خود را از نظر وجو حشره دراکولا چک کنید.
در صورت وجود حشره دراکولا در منزل، منزل خود را با حشره کش (pyrethroid) سم پاشی کرده و لاشه های این حشره را نیز جمع آوری کنید. یادتان باشد که زنده یا مرده حشره دراکولا می تواند ایجاد بیماری کند بنابراین از جابجای این حشرات با دست خودداری کنید.
علف های هرز اطراف منازلتان را از بین ببرید.
کاستن از تعداد از لامپ های روشن و خاموش کردن لامپ های غیرضروری
در صورتی که خانواده ها لباس های شسته شده خود را در فضای باز خشک می کنند قبل از جمع کردن لباس ها باید آنها را خوب تکان داده و قبل از پوشیدن دقیقاً بازرسی کنند.
تعداد بازدید از این مطلب: 6069
لطفا از عکسهای قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه