پیشگیری از HPV و سرطانهای مرتبط مقدمه ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یکی از شایعترین عفونتهای ویروسی منتقله از راه جنسی در جهان است و نقش مهمی در ایجاد سرطانهای دهانه رحم، مقعد، واژن، آلت تناسلی و برخی سرطانهای سر و گردن دارد. سالانه میلیونها نفر در اثر عفونتهای HPV دچار ضایعات پیشسرطانی و سرطانی میشوند که بار اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی بر جوامع تحمیل میکند.
شکل 1 واکسن زگیل تناسلی (گارداسیل)
واکسن گارداسیل (Gardasil) به عنوان یکی از موثرترین راههای پیشگیری از عفونتهای HPV شناخته شده است. این واکسن با تحریک سیستم ایمنی بدن از ابتلا به گونههای پرخطر ویروس HPV جلوگیری میکند و اثربخشی بالایی در کاهش ضایعات پیشسرطانی و سرطانهای مرتبط با این ویروس دارد. مطالعات بالینی و دادههای اپیدمیولوژیک نشان میدهند که واکسیناسیون در سنین نوجوانی و اوایل بزرگسالی، بیشترین تاثیر را در پیشگیری از عفونت و عوارض آن دارد.
با توجه به اهمیت پیشگیری از سرطانهای مرتبط با HPV و پیشرفتهای اخیر در توسعه و توصیههای واکسن، به روزرسانی اطلاعات علمی درباره اثربخشی، ایمنی و گروههای هدف واکسن گارداسیل ضروری است. در این مقاله دکتر مریم ملکی، متخصص پوست و مو در اصفهان، به بررسی انواع واکسن گارداسیل، اثربخشی و ایمنی آن و ... میپردازند.
شکل 2 زگیل تناسلی
واکسن گارداسیل و انواع آن
واکسن گارداسیل در چند نوع ارائه شده است:
- گارداسیل 4 ظرفیتی (Quadrivalent): پیشگیری از HPV نوع 6، 11، 16 و 18
- گارداسیل 9 ظرفیتی (9valent-): پیشگیری از 9 نوع HPV پرخطر شامل 6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52 و 58
شکل 3 واکسن گارداسیل و انواع آن
گارداسیل 9 ظرفیتی، گستردهترین پوشش در برابر انواع پرخطر HPV دارد و بیشترین اثربخشی را در پیشگیری از ضایعات پیشسرطانی و سرطانهای مرتبط با HPV ارائه میدهد.
اثربخشی واکسن گارداسیل
مطالعات نشان دادهاند که واکسن گارداسیل 9 ظرفیتی در پیشگیری از سرطانهای مرتبط با HPV و ضایعات پیشسرطانی (CIN2+) در زنان 16 تا 26 ساله بسیار موثر است. دادههای اپیدمیولوژیک همچنین نشان میدهند که پوشش واکسیناسیون منجر به کاهش چشمگیر بروز زگیلهای تناسلی و ضایعات پیشسرطانی در مردان و زنان شده است.
ایمنی واکسن
واکسیناسیون با گارداسیل به طور گستردهای ایمن گزارش شده است. عوارض جانبی معمول شامل درد موضع تزریق، تورم و گاهی تب خفیف است که معمولا طی چند روز برطرف میشوند. دادهها نشان میدهند که واکسن گارداسیل عوارض جدی نادری دارد و ایمنی آن در نوجوانان، بزرگسالان و مردان تایید شده است.
شکل 4 عوارض جانبی واکسن گارداسیل
اهمیت واکسیناسیون زگیل تناسلی مردان
واکسن گارداسیل تنها به زنان محدود نیست. مردان واکسینه شده، نسبت به مردان بدون واکسن، نرخ کمتری از زگیلهای تناسلی و سرطانهای مرتبط با HPV را تجربه میکنند. واکسیناسیون مردان باعث کاهش انتقال ویروس به زنان و محافظت جمعی میشود.
بهترین سن برای تزریق واکسن گارداسیل (Gardasil)
طبق توصیههای سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مراکز کنترل و پیشگیری بیماریهای ایالات متحده (CDC) در سنین ۹ تا ۱۴ سالگی است. در این بازه سنی، سیستم ایمنی بدن پاسخ بهتری به واکسن میدهد و احتمال مواجهه با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) کمتر است.
جزئیات توصیههای CDC و WHO در رابطه با واکسن زگیل تناسلی
- CDC: تزریق واکسن گارداسیل در سنین ۱۱ یا ۱۲ سالگی به صورت روتین توصیه میشود. همچنین میتوان واکسیناسیون را از سن ۹ سالگی آغاز کرد. برای افرادی که واکسیناسیون را در سنین ۱۳ تا ۲۶ سالگی تکمیل نکردهاند، توصیه میشود که واکسن را دریافت کنند.
- WHO: برای دختران ۹ تا ۱۴ سال، یک یا دو دوز واکسن توصیه میشود. برای زنان بالای ۲۱ سال، دو دوز با فاصله ۶ ماه توصیه میشود.
چرا سنین ۹ تا ۱۴ سال بهترین زمان برای تزریق واکسن گارداسیل است؟
- پاسخ ایمنی قویتر: در این سنین، سیستم ایمنی بدن واکنش بهتری به واکسن نشان میدهد.
- پیشگیری قبل از مواجهه با HPV: تزریق واکسن قبل از شروع فعالیت جنسی، احتمال مواجهه با ویروس را کاهش میدهد.
شکل 5 چرا سنین 9تا 14 سال بهترین زمان برای تزریق واکسن گارداسیل است؟
دوزهای توصیه شده واکسن گارداسیل
- سنین ۹ تا ۱۴ سال: دو دوز واکسن با فاصله ۶ تا ۱۲ ماه توصیه میشود.
- سنین ۱۵ تا ۲۶ سال: سه دوز واکسن با فاصلههای ۰، ۱–۲ و ۶ ماه توصیه میشود.
اثربخشی واکسن گارداسیل در مردان و بزرگسالان بالای ۲۷ سال
واکسیناسیون با گارداسیل در مردان و بزرگسالان بالای ۲۷ سال میتواند در پیشگیری از سرطانهای مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) موثر باشد. مطالعات نشان دادهاند که واکسن گارداسیل در پیشگیری از سرطانهای مقعد، آلت تناسلی و برخی سرطانهای سر و گردن موثر است. به ویژه در مردان ۲۷ تا ۴۵ ساله، این واکسن در پیشگیری از ضایعات پیشسرطانی مقعد (AIN) موثر بوده واکسن در بزرگسالان بالای ۲۶ سال ممکن است کمتر از گروههای سنی جوانتر باشد. این امر به این دلیل است که احتمال مواجهه با انواع مختلف HPV در این گروهها بیشتر است. بنابراین واکسن ممکن است در پیشگیری از عفونتهای جدید موثر باشد، اما در پیشگیری از عفونتهای قبلی یا بیماریهای ناشی از آنها اثربخشی کمتری دارد.
نتیجهگیری
واکسن گارداسیل یک ابزار پیشگیری بسیار موثر و ایمن در برابر عفونتهای HPV و سرطانهای مرتبط با آن است. پوشش واکسیناسیون در سنین نوجوانی و بزرگسالی، کاهش بروز ضایعات پیشسرطانی و سرطانها و بهبود سلامت عمومی جامعه را به همراه دارد. با توجه به دادههای علمی به روز و توصیههای سازمانهای معتبر، گارداسیل به عنوان بخشی کلیدی از برنامههای بهداشت عمومی در سراسر جهان مطرح است.
توصیههای سازمان جهانی بهداشت (WHO) و مراکز معتبر
WHO در برخی شرایط یک دوز واکسن HPV میتواند اثربخشی مشابهی با دو یا سه دوز داشته باشد، به ویژه در کشورهای با منابع محدود.
CDC توصیه میکند واکسیناسیون در سنین 11 تا 12 سالگی آغاز شود و در صورت نیاز تا 26 سال ادامه یابد.
منابع علمی معتبر
1. CDC – HPV Vaccine Safety and Effectiveness: https://www.cdc.gov/hpv/hcp/vaccination-considerations/safety-and-effectiveness-data.html
2. The Lancet – Effectiveness of HPV Vaccines in Men and Women: https://www.thelancet.com/journals/lanepe/article/PIIS2666-7762%2824%2900347-8/fulltext 3. BMC Public Health – Single-dose vs Multi-dose HPV Vaccines: https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-025-23496-4 4. WHO – Human papillomavirus vaccines: WHO position paper: https://www.who.int/publications/i/item/who-wer9719-241-268
لینک کوتاه این مقاله: https://drmaleki.ir/?p=12103📋
تعداد بازدید از این مطلب: 9016
لطفا از عکسهای قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)
تلفن :03136662224
۰ دیدگاه