مشکلات و بیماری های پوستی در دیابت

یکی از شایعترین تظاهرات دیابت مستعد شدن پوست برای ایجاد زخم و عدم بهبود زخم ها است.

اگر به دیابت مبتلا هستید بهتر است از ناراحتی ها ومشکلات پوستی خطرناکی که بنحوی با بیماری دیابت مرتبط است، آگاه شوید تا در صورت ابتلأ به آنها قبل از ایجاد وضعیت حاد و غیرقابل کنترل به پزشک مراجعه نمائید. حدود ۳0% بیماران دیابتی در طول زندگی خود ضایعات پوستی را تجربه می کنند. ضایعات پوستی دیابتی می تواند بر اثر اختلالات متابولیکی حاد و عوارض دژنرایتو مزمن ایجاد شود. علاوه بر این ضایعات پوستی غیر مرتبط با این دو مکانیسم نیز دیده می شود. برخی از ضایعات پوستی مربوط به واکنش های پوست به درمان دیابت است، در ادامه تعدادی از ضایعات پوستی مرتبط با بیماری دیابت آورده شده است:

اسکلرودرما دیابتیکروم (scleroderma diabeticorum) :
این عارضه پوستی نادر، افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ را تحت تأثیر قرار می دهد. این ناراحتی پوستی باعث ضخیم شدن پوست در ناحیۀ پشت گردن و بالای کمر می گردد. درمان این عارضه کنترل قند خون بیمار است . لوسیون ها و مرطوب کننده ها نیز به نرم کردن پوست، کمک می کنند.

برص یا ویتیلیگو(Vitiligo)
این ناراحتی پوستیدربیماران دیابتی نوع۱ شایعتر از نوع ۲ است. در این بیماری رنگ پوست تغییر می کند و سلولهای ویژۀ تولید کنندۀ رنگدانه های پوست از بین می روند که در نتیجۀ آن لکه های بیرنگی بروی پوست ایجاد می شود . بیماری برص بیشتر بروی قفسۀ سینه و شکم ایجاد میشود، اما ممکن است بروی صورت، اطراف دهان یا سوراخ های بینی یا چشم ها نیز ایجاد شود. درمانهای فعلی برای این بیماری پمادهای استروئیدی موضعی و تاتوکردن ناحیۀ بیرنگ شده است . چنانچه به برص مبتلا شده اید، لازم است از کرم های ضد آفتاب با SPF۱۵ یا بالاتر برای جلوگیری از آفتاب سوختگی استفاده نمائید.

مشکلات پوستی مرتبط به دیابت و مقاومت به انسولین :
اکانتوزیس نیگریکانس(Acanthosis nigricans)
نوعی ناراحتی پوستی است که با تیره و ضخیم شدن قسمت هایی از پوست بخصوص بخش هایی که تا می خورند، همراه است. پوست تیره و یا قهوه ای شده و گاهی برجسته می شود که به اصطلاح بحالت مخملی در می آید. غالباً بصورت یک زگیل گوشتی کوچک(wart) بنظر می رسد. این زگیل های گوشتی کوچک در دو طرف یا پشت گردن، زیر بغل- زیر سینه و کشالۀ ران دیده می شوند. در این بیماری غالباً برجستگیهای سر انگشتان ظاهر غیر عادی و مشخصی پیدا می کند. این بیماری بیشتر در افراد دارای اضافه وزن دیده می شود. با اینکه درمان مشخصی برای آن وجود ندارد، اما کاهش وزن بر بهبود این بیماری تأثیر دارد. آکانتوزیس نیگریکانس معمولاً به دنبال بیماری دیابت ایجاد می شود و به عنوان یکی از علائم مشخصه دیابت بحساب می آید. عوامل دیگری غیر از دیابت نیز باعث ایجاد بیماری آکانتوزیس نیگریکانس می شود که از آن جمله می توان به آکرومگالی و سندرم کوشینگ اشاره کرد. بنظر می رسد این بیماری، پاسخ پوست در برابر مقاومت به انسولین است.

مشکلات پوستی مرتبط باکاهش جریان خون در پوست
مشکلات پوستی مرتبط با بیماری آترواسکلروز
آترواسکلروز(Atherosclerosis)بیماری خطرناکی است که بر اثر تنگ شدن عروق خونی به علت ضخیم شدن جدارۀ رگها و بر اثر تشکیل پلاک ایجاد می شود. اگر چه آترواسکلروز در رگهای اطراف قلب یا نزدیک به قلب ایجاد می شود اما می تواند بروی رگهای خونی سایر قسمت های بدن از جمله رگهای خونی تغذیه کنندۀ پوست نیز تأثیر گذارد.

زمانیکه رگهای خونی تغذیه کنندۀ پوست نازک شوند تغییراتی در پوست به علت کمبود اکسیژن ایجاد می شود که عبارتند از :
ریختن موها در بخش هایی از پوست، نازک و براق شدن پوست بخصوص بروی قسمت قدامی و قلم پا، ضخیم شدن و بی رنگ شدن ناخن های پا و سردی پوست.به دلیل اینکه خون حامل گلبولهای سفید است و کار گلبول های سفید جلوگیری از عفونت و مقابله با عوامل بیماریزا است، ایجاد جراحت یا زخم در پای افراد مبتلأ به آترواسکلروز، به علت کم شدن جریان خون خطرناک است زیرا زخم در این بیماران دیر بهبود می یابد.

نکروبیوزیس لیپوئیدیکا دیابتیکوروم(Necrobiosis lipoidica diabeticorum)
این بیماری کمتر شناخته شده که به NLDنیز شناخته می شود بیماری بافت همبند پوست است که در آن کلاژن تجزیه شده و دیواره ی رگهای خونی در آن ضخیم می شود و رسوبات چربی در عروق تشکیل می گردد. بیش از نیمی از افراد مبتلا به نکروبیوزیس لیپوئیدیکا به دیابت مبتلا هستند و اکثر آنها وابسته به انسولین می باشند. NLDدر میان زنان بیش از مردان رخ می دهد وهمچنین در میان افرادیکه سابقه ی فامیلی ابتلا به دیابت دارند یا درمعرض خطر ابتلا به دیابت هستند، مشاهده می گردد. علت بروز NLDناشناخته است اما بسیاری از دانشمندان بالا بودن مداوم قندخون را علت بروز آن می دانند.

علایم بیماری نکروبیوزیس لیپوئیدیکا دیابتیکروم
NLDبا راش های قرمز آغاز می شود و نهایتاً به محل زخم براقی با مرزی بنفش و مرکزی زرد تبدیل می شود، دراین بیماری عروق خونی از زیر پوست دیده می شوند.این زخم ها می توانند بصورت ضایعات تکی یا چند تایی مشاهده شوند که معمولاً بروی پاها بخصوص ساق پا مشاهده می شوند این ضایعات می توانند همچنین بروی شکم ، پوست سر یا بازو ایجاد شوند.این ضایعات می توانند همراه با خارش بوده و دردناک باشند و به زخم های بازی تبدیل شوند اما در برخی افراد هیچ علامتی بجز دانه های قرمز رنگ مشاهده نمی شود.افراد مبتلا به NLD می توانند دوره هایی بدون وجود این ضایعات پوستی را سپری کنند و سپس دوره هایی که تعداد این ضایعات بصورت فزاینده ای در پوست ظاهر شود. بنظر می رسد این ضایعات در زمانهای تصادفی شعله ور می شوند.

درمان NLDچگونه است ؟
برای این عارضه ی پوستی یک نوع درمان برای همه ی افراد موثر نیست دربرخی افراد استفاده ی موضعی از کرم کورتیزون موثر است درحالیکه در برخی دیگر تزریق کورتیزون موثر می باشد . آسپیرین بچه و رقیق کننده های دیگر خون مانند Trentalکه موجب تحریک گردش خون می شوند یکی از درمانهای رایج برای این بیماری هستند.درمواد حاد، قرص پردنیزولون (استروئید) می تواند موثر باشد. چنانچه آسیب یا ضربه ای موجب ایجاد زخم درآن ناحیه شود شما باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. درمان با نور ماوراء بنفش درطول دوره ی فعال بیماری می تواند موثر باشد.

چگونه می توان از ابتلا به این بیماری پیشگیری نمود ؟
از آنجائیکه NLDبا افزایش مقدارقند خون همراه است ، بهترین راه برای پیشگیری از آن حفظ قندخون درسطح مطلوب است و برای افراد دیابتی انجام مراقبتهای فردی از بیماری دیابت بسیار مهم می باشد.

درموپاتی دیابتیDiabetic Dermopathy
گاهی اوقات بنام نقطه های براق shin spotsنیز نامیده می شود. این بیماری پوستی بر اثر تغییرات رگهای خونی تغذیه کنندۀ پوست ایجاد می شود. درموپاتی بصورت عارضۀ گرد یا بیضی شکل براقی بروی پوست نازک نواحی قدامی و پائینی پاها بصورت لکه های قرمز ظاهر شده که با اسکارهای قهوه ای رنگ خوب می شود . این نواحی غالباً سبب ایجاد خارش یا سوزش یا آسیب دیگری برای فرد نمی شوند و درمان طبی خاصی نیاز ندارد.

اسکلروز دیجیتال (Digital sclerosis)
ضایعۀ پوستی که در آن پوست دست و انگشتان دست و پا ضخیم ، واکسی و سخت می شود و گاهی سختی بندهای انگشتان را نیز سبب می شود. بهترین درمان این ضایعه مصرف داروهای پائین آورندۀ قندخون بیمار است. استفاده از لوسیونها و مرطوب کننده ها نیز می تواند سبب نرمی پوست شود.

اروپتیو اگزانتوماتوزیس(Eruptive xanthomatosis)
این ضایعۀ پوستی زمانی ایجاد می شود که قند خون تحت کنترل نبوده و مقدار تری گلیسرید بیمار بسیار بالا باشد. مقاومت شدید بدن به انسولین، پاکسازی چربی را از خون مشکل می کند. افزایش زیاد چربی خون باعث پانکرانیت ( التهاب پانکراس) می شود. در این بیماری برجستگی های کوچک براق و زرد رنگی در پوست ایجاد می شود. این برجستگی های کوچک بوسیلۀ هالۀ قرمز رنگی همراه با خارش احاطه شده اند و غالباً در ناحیۀ صورت و باسن و گاهی در قسمت پشت بازو و رانها دیده می شوند. درمان این عارضه کنترل میزان چربی خون است که در این صورت این نقاط نیز ناپدید می شوند. در صورت بالا بودن چربی خون علاوه بر کنترل رژیم غذایی می توانید از داروهای پائین آورندۀ چربی خون طبق دستور پزشک استفاده نمایید.

دانه های قرمز، برآمدگی و تاول های پوستی
دانه های قرمز و برآمدگی ها :
واکنش های آلرژیک به غذاها ، نیش حشرات و داروها می تواند باعث ایجاد رش یا دانه های قرمز پوستی و فرورفتگی ها یا برآمدگی هایی بروی پوست شود. این موضوع در افراد دیابتی بخصوص برای کسانی که انسولین تزریق می کنند، موضوع مهمی است. وجود هر نوع دانۀ قرمز و برجستگی در نواحی اطراف محل تزریق باید فوراً به پزشک اطلاع داده شود.

تاول های دیابتی (bullosis diabeticorum)
در موارد نادر، افراد مبتلا به دیابت به مشکلات پوستی نظیر تاول که مشابه تاولهای حاصل از سوختگی است، مبتلا می شوند. اینگونه تاولها می تواند بروی انگشتان دست و پا، بروی دستها و پاها یا بازوها و رانها ایجاد گردد. تاولهای دیابتی غالباً بدون درد هستند و خود بخود از بین می روند. اینگونه مشکلات پوستی در افرادی که دیابتشان کنترل نشده و حاد است یا به نوروپاتی دیابتی مبتلا هستند، دیده می شود. کنترل دقیق قند خون همراه با مصرف صحیح داروهای دیابت می تواند باعث بهبود مشکلات پوستی گردد.

رش های حلقوی منتشر (Disseminated granuloma annulare)
این مشکل پوستی کاملاً بصورت یک حلقۀ مشخص یا یک ناحیۀ قوسی شکل بروی پوست ظاهر میشود. اینگونه رش های پوستی غالباً بروی انگشتان و گوش ها ایجاد می شود اما می تواند بروی قفسۀ سینه یا شکم نیز ظاهر شود. این رش ها می توانند برنگ قرمز، قرمز قهوه ای یا برنگ پوست باشند و به درمان دارویی احتیاجی ندارند، اما گاهی اوقات داروهای موضعی استروئیدی نظیر هیدروکوتیزون می تواند به بهبود آنها کمک کند.

عفونت های باکتریهایی و قارچی در افراد دیابتی
عفونت های باکتریایی :
انواع مختلفی از عفونت های باکتریایی می تواند پوست افراد مبتلا به دیابت را درگیر کند. عفونتهای پوستی شایع غالباً بوسیلۀ گروه شناخته شده ای از باکتریها که استافیلوکوکوس ها نام دارند، ایجاد می شوند. اینگونه عفونت های استافیلوکوکوسی در افرادی که به دیابت کنترل نشده مبتلا هستند، خطرناکتر و جدی تر است . اینگونه باکتریها در محل فولیکول مو در پوست می توانند باعث ایجاد التهاب شوند.سایر عفونت ها شامل styesکه سبب عفونت غده های موجود در پلک چشم و باکتریهایی که باعث عفونت در ناخن ها می شوند، می باشد.برای درمان اکثر عفونت های باکتریهایی از درمانهای دارویی با آنتی بیوتیک بشکل قرص یا کرم یا هر دو ، استفاده می شود.

عفونت های قارچی
مخمری شبه قارچ که کاندیدا آلبیکن نام دارد باعث ایجاد اکثر عفونت های قارچی پوست در افراد مبتلا به دیابت می شود. اینگونه عفونت ها بخصوص در بانوان بصورت عفونت های قارچی واژن بروز می کند. منطقۀ دیگری که این عفونت ها در آن شایع است گوشۀ لبها است، که به آن انگولار چیلیتیس(angular cheilitis) می گویند در این عفونت فرد احساس ایجاد بریدگی در گوشۀ دهان دارد.قارچ ها می توانند در بین انگشتان پا و دست و ناخن ها ( اونیکومایکوز) عفونت ایجاد کنند. اینگونه قارچ ها سبب ایجاد خارش و رش هایی به رنگ قرمز روشن می شوند که غالباً بوسیلۀ تاول های ریز یا پوسته های ورقه ورقه، احاطه شده اند.اینگونه عفونت ها غالباً در مناطق گرم و مرطوب پوست ایجاد می شود.

سه عفونت قارچی شایع عبارتند از :
Jock itch -1(قرمز رنگ همراه با خارش در نواحی اندام تناسلی و قسمت داخلی رانها)
2-athletes foot (عفونت های قارچی پای ورزشکاران که ما بین انگشتان پا ایجاد می شوند)
3- ringworm(حلقوی شکل، قسمت هایی با پوست ناهموار که می تواند دارای خارش و سوزش باشد یا بصورت تاول ظاهر شود و بروی پاها، کشاله ران، قفسه سینه و شکم و حتی می تواند بروی پوست سر یا ناخن ها ظاهر شود)

برای درمان عفونت های قارچی از داروهای ضد قارچ استفاده می شود.نوعی عفونت قارچی منجر به مرگ بوسیلۀ قارچ موکورمایکوسیز (Mucormycosis) در برخی افراد مبتلا به دیابت دیده می شود. این عفونت معمولا ًاز حفرات بینی شروع شده و می تواند به چشم ها و مغز سرایت کند.

ناراحتی های پوستی با چند علت مرکب
خارش پوست :
خارش پوست یا pruritusمی تواند به علل مختلفی نظیر عفونت های قارچی،خشکیپوست یا عدم خون رسانی کافی به پوست ایجاد شود. چنانچه علت آن کم بودن جریان خون در پوست باشد، بیشتر در قسمت های پائین پا خارش ایجاد میشود که در این صورت استفاده از لوسیون برای نرم و مرطوب کردن پوست و جلوگیری از خشک شدن و خارش پوست موثر است.

آیا می توان از بروز مشکلات پوستی در افراد دیابتی جلوگیری نمود
مهمترین عامل برای جلوگیری از بروز مشکلات پوستی در افراد دیابتی کنترل دقیق قند خون در این افراد است عامل مهم دیگر، تبعیت از نصایح مشاورین دیابت در مورد تغذیه، ورزش و استفاده منظم و صحیح داروها است. عامل مهم دیگر مراقبت فردی از پوست برای کاهش خطر ابتلاء به مشکلات پوستی دیابتی است.

به توصیه های زیر برای جلوگیری از مشکلات پوستی عمل کنید :
- قند خونتان را در محدوده نرمال نگهدارید .
- از صابونهای ملایم و شامپوهای ملایم استفاده نمایید و بخوبی آبکشی و خشک کنید .
- از پودر تالک برای زیر بغل و کشاله ران استفاده کنید .
- دوش آب خیلی داغ نگیرید.
- بطور روزانه پوستتان را مرطوب کنید .
- میزان مایعات زیادی بنوشید تا پوستتان آبرسانی شود .
- هر نوع بریدگی را به سرعت درمان کنید. بریدگی های کوچک را با آب و صابون بشویید در صورت تجویز پزشک از پمادهای آنتی بیوتیک استفاده نمایند و در صورت بروز بریدگی بزرگ یا سوختگی سریعاً به پزشک مراجعه کنید .
- از اسپری های بهداشتی زنانه استفاده نکنید .
- پاهای خود را هر روز وارسی کنید .

رزرو نوبت ویزیت آنلاین دریافت مشاوره رایگان
تعداد بازدید از این مطلب: 5345
لطفا از عکس‌های قبل و بعد بیماران در گالری تصاویر دیدن فرمایید.
آدرس: اصفهان-خ چهارباغ بالا جنب مجتمع پارک ساختمان گلستان طبقه فوقانی بانک سپه مرکز لیزر هور (دکتر مریم ملکی)

تلفن :03136662224